Amsterdam

Voorjaarsnota 2007

Voorzitter,
Ere wie ere toekomt. De bedoeling van dit college is goed. Zo langzamerhand komen de plannen los. Dit is de eerste voorjaarsnota van het rood-groene college. Voor het eerst sinds tijden zonder VVD deelname. U kunt zich voorstellen dat de SP daar niet rouwig om is. Heel veel Amsterdammers waren van mening dat een links bestuur de stad verder kon helpen. Met hun stem spraken zij uit dat de woningbouwplannen van minister Dekker de prullenbak in konden. Ook verwachtten zij dat door hun stem op een links bestuur de voedselbanken binnen de kortste keren aan hun einde zouden komen. Kortom: de verwachtingen waren hoog. Vol enthousiasme werd een jaar geleden het programakkoord 'Mensen maken Amsterdam' gelanceerd in het Montessoricollege Oost. Het nieuwe - en ik noem het nog maar een keer - rood-groene college had er duidelijk zin in. En inderdaad: er waren accentverschuivingen in dit akkoord te lezen. Armoedebeleid, milieu, investeren in kinderen. Kortom: de verwachtingen waren hoog.

Hein Vergeer, ooit wereldkampioen schaatsen, heeft eens gezegd: "Het gaat wel hard, maar het glimt niet." Zijn uitspraak kwam bij de SP naar boven toen we naar deze voorjaarsnota keken. De bedoeling van het college is goed, het enthousiasme is aanwezig, maar glimt het ook? Voorzitter, de SP vraagt zich dat af. Wat ons opvalt is dat veel beleid uit het vorige college gewoon wordt doorgezet. Straks bespreken we weliswaar het milieubeleidsplan en Kinderen Eerst, de nieuwe plannen van dit college. Maar het probleem daarvan is tweeledig: het zijn nog steeds maar plannen en veel van wat er in die plannen staat is toch ook weer oude wijn in nieuwe zakken. Het milieuplan was voor het grootste deel al gemaakt door oud-wethouder Maij. Het grote plan ?Kinderen Eerst? wordt gebracht als nieuw, maar is het oude al af? En wat was het resultaat? En waarom zijn we daar wel of niet tevreden mee? Het plan voor de dak- en thuislozen wat al eerder besproken is, is gewoon het oude Supportproject van oud-wethouder Guusje ter Horst.

Een van de problemen waar deze stad mee worstelt is dat alle colleges, die ik bewust heb meegemaakt, nieuwe plannen lanceren, nog voordat de oude zijn afgerond. Anders gezegd: we praten meer over plannen dan over prestaties. Of dat er weer een nieuwe pilot of proef bedacht wordt, zonder dat er wordt nagedacht over een vervolg.

Zo gaan we straks een proef starten over gratis openbaar vervoer voor ouderen. Voor drie maanden. Nu is er wel de toezegging dat, indien het geld nog niet op is, de proef wordt verlengd, maar wij betwijfelen of dat gaat lukken. Sowieso gaat er al waanzinnig veel geld zitten in campagne, monitoring en organisatie, maar niet in trams en bussen. Wij willen een succesvolle proef met mogelijkheid van een vervolg en hebben daarvoor een motie. Dit college kan zich onsterfelijk maken als het zich sterk gaat maken voor de volgende dingen: nu wl afmaken wat begonnen is, nu wl kappen met dingen die niet werken, nu wl instellingen of wie dan ook afrekenen op wat ze moeten leveren, maar vooral regie, regie, regie. Een echt links college weet dat alles met elkaar samenhangt. Dat accepteert geen eilandencultuur.
Voorzitter, de SP denkt graag mee. Ik neem u mee met een aantal suggesties.

In de voorjaarsnota staat het college terecht stil bij het project van Probleemwijk naar Prachtwijk van het kabinet. De titel van dit project is prachtig, maar er ontbreekt een P. De P van Poen (of Pecunia of Pegels, u mag kiezen). Voorlopig is het van Probleemwijk naar Prachtwijk zonder Poen. De blijdschap met minister Vogelaar is er voorlopig een ter ere van een dode mus. Het kabinet wil dat geld bij de corporaties weghalen, maar (als u vandaag het nieuws hebt gehoord: de corporaties zijn helemaal in de contramine en willen het geld zelf houden) wij denken niet dat dit echt gaat lukken, zeker niet voor het nodige bedrag van 1 miljard tot 2011. In de zijlijn constateren we overigens dat bureau Parkstad sinds afgelopen zondag is opgeheven wat betekent dat er geld vrij valt. Verder vindt de SP het een minder goed idee om geld te reserveren voor startersleningen. Het klinkt sympathiek om daar geld voor vrij te maken, maar in onze optiek is het een beter middel om een ijzeren voorraad van MGE (maatschappelijk gebonden eigendom)woningen te hebben evenals het inzetten op het bouwen van meer woningen, ook goedkopere koopwoningen. Ik dien hierbij een motie in om vrijvallende gelden breed op volkshuisvestingsgebied in te zetten.

Voorzitter, wij zijn ernstig teleurgesteld in het handelen van wethouder Buyne, nadat de rechter een uitspraak heeft gedaan over de huisbezoeken. Door die gerechtelijke uitspraak zij huisbezoeken zonder gerede verdenking een overbodige bezigheid geworden. Zij kunnen wat ons betreft dus ophouden te bestaan. Dat de wethouder dan vervolgens een brief stuurt aan voormalig wethouder, nu staatssecretaris, Aboutaleb om de wet dan maar aan te passen is geen fijne procedure. Wij steunen die brief niet.
In de voorjaarsnota is sprake van het deels herinvoeren van categorale voorzieningen. Dat is een goede zaak, want het geeft de gemeente meer mogelijkheden om het armoedebeleid gestalte te geven met minder bureaucratie.

Amsterdam is een topstad. In het plan Topstad is geld gereserveerd om als vliegwiel te dienen. De uitgangspunten van Topstad delen wij, maar zolang niet duidelijk is welke effecten we verwachten van de uitgaven, wil de SP daar geen geld aan uitgeven. Hoeveel extra banen levert het op? En hoeveel meer inkomsten uit de toeristenbelasting? Wat merkt de Amsterdammer concreet van Topstad? Toch wil het college hier al 10,5 miljoen euro voor uittrekken, zonder dat er al een echt onderbouwd verdelingsvoorstel is. De 10,5 miljoen wordt samengesteld uit 2,5 miljoen die dit jaar overgebleven is, aangevuld met 8 miljoen. Die 2,5 miljoen was dus een besparing die gewoon ook al dit jaar aan weet-ik-veel-wat uitgegeven had kunnen worden.

Bestuurlijk-organisatorisch zou er ook nog een slag gemaakt kunnen worden. Verandering in beleid is nauwelijks waarneembaar. De dienstverlening naar de mensen blijft onduidelijk. Het telefoonnummer 14 020 werkt nog steeds niet. En Amsterdam blijft maar in allerlei onduidelijke overlegorganen zitten. Weliswaar zien we af van Regio Randstad. Een goed begin, want een overlegorgaan minder en een besparing van 164.000 euro, maar waarom stappen we niet ook uit Stadsregio Amsterdam en Noordvleugel? Of waarom kappen we niet gewoon met die stadsdelen?

Voorzitter, het college stelt voor om 1 miljoen euro uit te geven voor het opleiden van Topdocenten. Navraag in het onderwijsveld leert dat Amsterdam veel meer behoefte heeft aan docnten, geen Topdocenten. Envijfde van de beginnende docenten, koud voor de klas, haakt af en tweederde denkt erover om dat alsnog te doen. In 2003 startte OCW het project Opleiden in de School, waarbij studenten in opleiding een jaar lang gecoacht worden. Dat project werkt: ze blven. Het project kan met een kleine aanpassing gewoon van de plank gehaald worden, door studenten in opleiding te vervangen door startende docenten. Wij stellen voor om in plaats van het Topdocentenproject 'Opleiden in school' in aangepaste vorm in te voeren. Na het reces zullen wij met een notitie daarover komen en dienen nu een amendement daarover in.

Tot slot het leerlingenvervoer. Mijn collega Paquay stelde daarover daarnet nog een mondelinge vraag. Wij hebben kortgeleden een notitie ingediend die deze kwetsbare kinderen op een fatsoenlijke manier naar school kan laten gaan. Wij willen dat de wethouder zeer snel met een reactie op deze notitie komt. Ik heb begrepen dat het niet echt in het geld zit, dus ook hier geldt weer: neem de verbetervoorstellen over, maar vooral: grijp de regie.