Amsterdam

Ruggengraat, reparatie en IJburg, dat zijn de drie kernwoorden die het DB als leidraad heeft gekozen voor deze programbegroting.

Ruggengraat, omdat er de laatste jaren fors is bezuinigd en er ook voor het komend jaar een incidentele taakstelling van 300.000 geldt.
Reparatie, omdat het DB erkent dat een aantal bezuinigingen te heftig zijn geweest.
De sporen van die heftige bezuinigingen zijn overal te zien. Het personeel van het stadsdeel merkt dat aan den lijve. Niet voor niets is het ziekteverzuim zo hoog, met name bij het publiekscentrum.
Prioriteiten om te repareren zitten in alle programma´s meldt het DB. Tegelijk meldt het DB in persberichten hoe goed het eigen financieel beleid wel niet is. ‘Zeeburg heeft 2 miljoen extra te besteden’, en: ‘meer geld naar sociale sector’, kopt het bestuur.

Reparatie. Maar het DB denkt hierbij niet aan de mensen die bij welzijn hun baan verliezen. Het DB kijkt niet naar bewoners waarvoor minder voorzieningen en activiteiten worden georganiseerd. De bezuinigingen op welzijn mogen vooral niet teruggedraaid worden. Welzijnswerkers die zich dag in dag uit inspannen om mensen die het moeilijk hebben in het stadsdeel bij te staan, worden voor de derde keer in korte tijd in hun bestaanszekerheid getroffen.

De grootste gotspe van de laatste tijd waren wel de voorwaarden die dit bestuur stelde aan het sociaal plan voor werknemers die hun baan dreigden te verliezen. Werknemers zouden alleen geholpen worden als het bestuur van Stichting Welzijn aan het IJ zou stoppen met juridische procedures. Volgens de stichting heeft het Stadsdeel met de aanbestedingsprocedure en bezuinigingen een uitzonderlijke weg bewandeld, die zorgt voor het einde van de stichting en die een ongekende onzekerheid voor medewerkers en bewoners met zich meebrengt. Het is het goed recht van de stichting om een onafhankelijke instantie te laten vragen of zij juist behandeld zijn. Het DB probeerde het sociaal plan als chantagetruc te gebruiken om de stichting te laten stoppen met deze procedures. Het is het DB niet gelukt. Een sociaal plan komt er toch, maar het DB heeft zich te kijk gezet als iemand die de sociale rechten van personeel voor eigen zaken wil misbruiken.
De SP heeft een jaar geleden er al op gewezen dat het DB zich met de combinatie van het snel willen aanbesteden en bezuinigen zichzelf zou branden. De komende tijd zullen de bewoners de gevolgen van dit wanbeleid aan den lijve gaan ondervinden.

Is wanbeleid geen sterk woord? Helaas vreest de SP dat het hele beleid van dit bestuur nogal wankel is. Wij vinden ons hierin gesteund in het onlangs uitgekomen rapport van de Rekenkamer.

Wij noemen een aantal opmerkingen van de rekenkamer. Die constateert dat vooral de kwaliteit van de onderwijsgebouwen in het OHG slecht is, “ dit hangt samen met ruimtelijke planningsfouten van het stadsdeel”. Met betrekking tot de kredietenstaat zei de rekenkamer dat het stadsdeel “onvoldoende greep houdt op de uitgaven”. Verder waren de onverwacht hogere uitgaven veroorzaakt door onvoldoende deskundigheid van de organisatie, de financiëe administratie was niet op orde, de procedures over het nakomen van afspraken waren niet sluitend en er was onvoldoende toekomstgericht handelen.

Ook het beleid van het stadsdeel bij onderwijshuisvesting kreeg kritiek: “de vertaling van die beleidsvisie naar concrete beleidsdoelen is echter niet inzichtelijk. Ook zijn de doelen niet voldoende specifiek en meetbaar geformuleerd.”

Dat is kritiek die eigenlijk ook op deze begroting lijkt te slaan. Hoe concreet en meetbaar is wat het DB allemaal voorstelt in dit boekwerk? Als het gaat over parkeerbeleid staat er: “parkeerdruk ‘s avonds en ’s nachts niet hoger dan 90 procent en ’s middags van 65 procent” en: “20 % meer abonnees autodelen”. Dat klinkt lekker concreet. Maar van het DB zou ik willen horen: wat voor consequenties het DB verbindt aan de vele zogenaamd concrete doelstellingen? Wat als het DB zijn eigen doelen niet haalt.

Nog een voorbeeld over onderwijshuisvesting (blz35): “leeggekomen schoollokalen worden zoveel mogelijk verhuurd”. Zoveel mogelijk, hoe vaag kan men zijn met beleidsdoelen. Als raad hebben wij de taak om het bestuur te controleren. Dat lijkt ons een goede insteek om naar deze hele begroting te kijken. In elk programma noemt het DB doelstellingen. Om te controleren of zij gehaald zijn vragen wij het DB om bij de jaarrekening per doel aan te geven wat er wel en wat niet bereikt is. Als SP gaan wij ervan uit dat de doelen van het DB specifiek en meetbaar zijn en als raad willen wij de gegevens om dit te kunnen controleren.

Reparatie. Bezuinigingen zijn te ver doorgeschoten. Maar het DB heeft niet genoeg ruggengraat om verder op haar schreden terug te treden als het gaat over de bezuinigingen op welzijn. Dat is natuurlijk een politieke keus: dit DB vindt dat het welzijn van de eigen bewoners niet zo’n grote prioriteit is. Eigenlijk zou het te overwegen zijn om het DB op te dragen de hele bezuinigingen op welzijn terug te draaien, als raad de begroting af te keuren en het DB een nieuwe begroting op te laten stellen. Dat zou het beste beleid zijn. Maar omdat de SP bij voorbaat weet dat de fracties van de collegepartijen geen ruggengraat genoeg hebben om over hun schaduw heen te springen is dit weinig zinvol.

Wel zijn er enkele concrete punten die de SP onder de aandacht van deze raad wil brengen.
Om te beginnen de rol en functie van de speeltuinbeheerders. Al eerder wilde het DB de speeltuinbeheerders ontslaan, maar de raad heeft dit kunnen voorkomen. Als wij uitgaan van een visie dat wij willen dat de verschillende bevolkingsgroepen in met name de Indische Buurt niet apart blijven staan, maar zoveel mogelijk gezamenlijk leven, dan moet daar vooral met de kinderen mee begonnen worden. De beheerders van de speeltuinverenigingen spelen al jaren een belangrijke rol om kinderen van alle bevolkingsgroepen goed met elkaar te laten omgaan. Willen wij een goede samenleving van alle bevolkingsgroepen dan moeten wij de speeltuinverenigingen koesteren. Net zoals wij overigens ook moeten blijven streven naar voorscholen voor alle scholen, maar dat terzijde. Nu wordt in het bestek van Civic-Zeeburg wel gesproken over beheerders van centra, maar onduidelijk is of hier ook de speeltuinbeheerders onder vallen. Wij willen daarom met een motie het DB aansporen om te zorgen dat de speeltuinbeheerders blijven bestaan als volwaardige betaalde functie.

Verbaasd waren wij dat projecten in het kader van vrijwilligerswerk en de ontwikkeling van de civil society onder de zaaglijn zijn gevallen. Juist in een jaar dat het DB zelf zegt dat ze de vernieuwing van het sociaal domein vorm willen geven, terwijl ze overal taken willen laten vervullen door vrijwilligers, wordt het geld hiervoor wegbezuinigd. De logica ontgaat ons.
Ook het niet honoreren van ouderenadviseurs in het basispakket ouderen is merkwaardig. Juist omdat er zo’n groei is van ouderen. Ook hier dienen wij een motie over in, samen met de PvdA.

Verder hebben wij vragen over het geld dat uitgetrokken wordt voor een winkelmanager bij Brazilië en voor het onderzoeken van bouwen op water. De ervaring heeft ons juist geleerd met de winkelmanager van de Javastraat dat deze nauwelijks een functie vervulde bij het aantrekken van nieuwe bedrijven. En nu wordt er ook weer zo’n dure functie gecreerd in Brazilië. Is verder het vele geld voor het onderzoek naar bouwen op het water niet te vroeg? Is het niet beter om eerst een visie te ontwikkelen hoe Brazili het best ontwikkeld kan worden, welke zaken er gezocht worden en waar grote behoefte aan is in het Oostelijk havengebeide. Als we weten waar gebrek aan is, dan kan ook gekeken worden hoe daar ruimte voor te vinden. Meteen uitbreiding op het water onderzoeken is wel erg voorbarig.

Opmerkelijk vinden wij het ook dat de kosten van VONK voor het stadsdeel lijken te exploderen. VONK doet natuurlijk goed werk. Maar het is feitelijk een grootstedelijk project, nu al komen ergens tussen eenderde en de helft van de clinten van buiten Zeeburg. Zeeburg betaald dus voor rentegratieprojecten van de hele stad. Het kostte het stadsdeel tot nu toe 50.000, maar nu wordt dat verdrievoudigd tot 150.000. Tegelijk mag er ook wel eens kritisch gekeken worden naar wat er met het geld gedaan wordt. Zo viel ons op dat bij het onderdeel ‘communicatie’ voornamelijk bezoeken van raadsleden, complete fracties en kamerleden als activiteiten werden opgevoerd, terwijl wij misten dat er actief communicatiebeleid was gericht op bedrijven en organisaties die nuttig kunnen zijn om werk te vinden voor de vrouwen. Opmerkelijk is deze forse uitbreiding van het geld vooral ook omdat VONK niet eens een subsidieaanvraag had ingediend. Kan het DB deze gang van zaken toelichten?

Ook trekken wij onze wenkbrauwen op over de forse stijging van de uitgaven voor Cybersoek. Cybersoek doet goed werk, zonder meer. Maar destijds was aan Cybersoek de eis gesteld dat zij zichzelf gingen bedruipen. Een aantal jaren is, om hen alle tijd te geven zich te ontwikkelen, steeds incidenteel extra geld gegeven. Nu is eerst in het kader van de vernieuwing sociaal domein de incidentele uitkering aan Cybersoek structureel gemaakt en wordt nu in deze begroting dit bedrag nog eens verdubbeld.

Reparatie, zegt het DB. Maar is ‘sloop’ geen betere term? Dan gaat het natuurlijk om de sloop van de sociale voorzieningen in Zeeburg. Maar ook over echte sloop. Onlangs zagen wij een foto van onze stadsdeelvoorzitter op een sloopmachine waarmee het Borneoblok tegen de grond wordt geslagen. Hij straalde trots uit. Is dat omdat goede betaalbare huurwoningen, in een huurcategorie die steeds zeldzamer wordt, definitief werden vernield. Is het omdat de maanden daarvoor honderden mensen gedwongen waren om hun huizen te verlaten en vaak ook de buurt waar zij geworteld waren?

Als SP blijven wij groot bezwaar hebben tegen het slopen van goede panden, met al het sociaal leed tot gevolg. De reden daarvoor staat in deze begroting. Het DB praat over de verbetering van de woonkwaliteit in de Indische Buurt “waarbij de planning van de corporatie leidend is”. De ruggengraat van het DB lijkt meer op de ruggengraat van een kwispelend hondje dat achter de corporaties aanloopt. Als de corporaties goede panden willen slopen om hun bezit te vergroten, dan staat het DB kritiekloos achter hen. Het DB wijst voortdurend naar het Convenant Indische Buurt, maar als hierbij de planning van de corporaties leidend is, dan spreken wij liever over het uitleveren van de Indische Buurt.

IJburg. Er komt extra geld van de centrale stad en eindelijk kunnen we eens wat doen aan de achtergebleven voorzieningen hier. Dat is een goede zaak. De SP heeft in het verleden al vaak opmerkingen gemaakt over met name het achterblijven van speelvoorzieningen. Voor jongeren en kinderen is er weinig te doen. Wij steunen het DB graag als ze die achterstand willen inlopen. Maar daarbij willen we wel aantekenen dat het geld dat er voor IJburg is zo effectief mogelijk moet worden ingezet. Als het bijvoorbeeld over sportvoorzieningen en jongerenactiviteiten gaat, dan is het wel leuk dat het DB meteen weer over een John Cruijff-veld begint te roepen, maar het zou verstandiger beleid zijn als nu eerst was gekeken of er niet op meer plaatsen meer gevarieerder aanbod van activiteiten van het geld van n JC-veld te creren is. Natuurlijk heeft een kunstgrasveld voordelen, maar als dat de enige voorziening is, dan voorspellen wij nu al conflicten over het gebruik van dat ene veldje. Op IJburg moet meer gebeuren.
Overigens, als het DB in het persbericht spreekt over meer geld voor de sociale sector, dan gaat het bijna uitsluitend over IJburg. De andere buurten, en vooral de Vogelaar-wijk de Indische Buurt, merken daar niks van.

Ruggengraat, reparatie en IJburg, zegt het DB.
Rugpijn, sloop en IJburg ziet de SP in deze begroting.
Wij zijn benieuwd of er in de raad meer ruggengraat is, of dat de rug van de raad ook lijkt op dat kwispelende hondje.