Amsterdam

Algemene beschouwingen 2008

"Het wordt steeds leuker in Zuidoost"

Het college van PvdA en VVD is nu ruim n jaar in functie. Vanavond gaat de SP-Fractie met een constructieve en kritische blik terugkijken op het afgelopen jaar. Het was zowel voor het bestuur als voor de raad een veel bewogen en een bijzonder moeilijk jaar.

Het Bestuur heeft getracht gestalte te geven aan het bestuursakkoord 2006-2010 "Investeren in Kansen", wat gedeeltelijk lukte, maar het was ook een jaar vol spanningen en teleurstellingen. Er is veel geld en energie besteed aan het imago van het Stadsdeel. Die moeite is gedeeltelijk tevergeefs geweest want het stadsdeelimago heeft bij bewoners en bezoekers deuken opgelopen. Het imago en het veiligheidsgevoel hebben schade geleden door het veelvuldig fouilleren en controleren van mensen in Zuidoost. Onder het motto "veiligheid" "worden er honden ingezet om mensen te besnuffelen en er worden minderjarige kinderen in een politieauto gestopt en naar het bureau meegenomen", schreef een bewoner in een brief. Volgens bewoners is de politie daarbij zeer willekeurig te werk gegaan.

Er werd geprotesteerd op het stadsdeelkantoor tegen de jacht op illegalen door de politie inval in caf "Het Vervolg". Onze stadsdeelvoorzitter heeft daar terecht in zeer krachtige termen haar verontwaardiging over geuit. Deze gebeurtenissen zijn mensonwaardig en zeer negatief voor het imago van de bewoners in dit Stadsdeel.
De verhouding tussen burgers en stadsdeelbestuur is precair. Dat leidde regelmatig tot protestacties.

In dit jaar zijn we getuige geweest van diverse grote demonstraties, enkele malen is er een mars georganiseerd en er zijn petities aangeboden aan het stadsdeel door bewoners met als thema's discriminatie, armoede en het inrichten van de openbare ruimte in Stadsdeel Zuidoost.

Er was protest van bewoners die een petitie hebben aangeboden met meer dan 6000 handtekeningen voor het behoud van kinderboerderij "Brinkie" op de huidige plek in het Centraal Park van Gaasperdam. De SP wil ook haar teleurstelling uitspreken over de gebrekkige communicatie met belanghebbenden en begrijpt het wantrouwen van de bewoners als men plotseling door eigen onderzoek, wordt geconfronteerd met plannen van het stadsdeel die in strijd zijn met de eerder gepresenteerde structuurvisie.

De bewonersvereniging Groot Geerdinkhof heeft een kort geding aangespannen ivm art. 19 lid 1 aangaande de verlaging van de 'sGravendijkdreef, de Bijlmerdreef en de Geerdinkhofweg. De rechtbank heeft het bezwaar gegrond verklaard. Dat vereist een aanpassing van het Stedenbouwkundig Plan van Eisen (SpvE).

Het muziekcentrum Amsterdam is een rechtszaak gestart tegen de plotselinge stopzetting van de subsidie over het jaar 2007. Ze hebben het kort geding gewonnen. De rechter was van oordeel dat er thans onvoldoende concrete aanwijzingen zijn dat de subsidie niet zal worden besteed voor de activiteiten waarvoor zij bestemd is.

Het stadsdeel is de afgelopen tijd weer regelmatig negatief in het nieuws gekomen:

Het artikel in de Volkskrant van 14 oktober 2006 was de aanleiding voor een onderzoek van de Rekenkamer en Bureau Integriteit Amsterdam naar belangenverstrengeling met als dramatisch resultaat dat op aandringen van de coaltiepartner VVD drie PvdA raadsleden uit de fractie gezet moesten worden. Het is nog steeds niet duidelijk wat met hen gaat gebeuren. Ironisch genoeg heeft de PvdA-Fractie, die beweerde initiatiefnemer voor het onderzoek te zijn, het besluit van de Rekenkamer naast zich neergelegd. De Fractie zocht zijn heil in een "second opinion" bij Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING). Het BING rapport kwam met een iets milder oordeel maar kon het rapport van de Rekenkamer niet onderuithalen.

In de Zomer van 2007 is in diverse kranten een artikel over fraude in Zuidoost bij de "Stichting Bijzonder Noden Amsterdam" verschenen. Een stichting die hulp moest verstrekken aan mensen die in financiëe nood zitten en het minst draagkrachtig zijn. Later kwamen het rapport van de Ombudsman en het rapport van Rekenkamer over "schuldhulpverlening" in Zuidoost en Bos en Lommer. Dat rapport bevestigde de kritiek over de schuldhulpverlening die door de SP al meerdere malen is geuit. De Rekenkamer en Ombudsman doen enkele aanbevelingen en vragen onder meer om meer transparantie, en meer controle en regie door het stadsdeelbestuur.
Het imago van het stadsdeel is met al die negatieve publiciteit weer danig onder druk komen te staan.

In mijn betoog ga ik u niet vertellen hoe goed het Dagelijkse Bestuur gehoor heeft gegeven aan de aanbevelingen van Rekenkamer, Bureau Integriteit Amsterdam en Ombudsman, hoe goed ze te werk is gegaan en wat ze tot nu toe heeft bereikt. Dat laat ik aan de coalitie partijen over. Toch vindt de SP dat het Bestuur een compliment verdient voor het bereiken van een paar positieve activiteiten zoals:

1- Het sluiten van een convenant met Rochdale en MaDi om de huisuitzettingen tegen te gaan. Niettemin zijn er over het jaar 2006, 329 mensen uit hun huis geplaatst. Navraag bij de Dienst Boedelbeheer van de gemeente Amsterdam heeft ons echter geleerd dat vanaf januari tot eind juli 2007 al meer dan 160 woningen zijn ontruimd.
De dienst Boedelbeheer heeft haar verontrusting hierover geuit, omdat zij een verdubbeling aan het eind 2007 verwachten. Dit houdt dus in dat de balans over 2007 niet beter is dan in de jaren ervoor. Dit baart onze fractie ook ernstig zorgen. We dragen het Bestuur op om ook met de andere woningcorporaties convenanten af te sluiten. (Motie 1)

2- Het sluiten van een convenant met politie, het openbare ministerie, Gemeente Amsterdam (CS) en Rochdale 2006-2010 over "Bestrijding Drugsoverlast Amsterdam Zuidoost". Door die gezamenlijke aanpak hebben de dakloze verslaafden een "gezicht en in sommige gevalen een dak boven het hoofd gekregen", aldus Mw. Sweet voorzitter Stadsdeel Zuidoost. Dat juichen we toe. Overigens is de overlast niet overal gedaald. Er lopen op enkele plaatsen, zoals dus in de H-buurt, juist meer dealers en verslaafden rond, daar is de overlast toegenomen. Ook daar moet de overlast worden aangepakt. De vergunning voor de huisvesting op de Dolingadreef loopt medio 2008 af. Daar moet een alternatief voor worden gevonden, anders neemt de overlast ook elders weer toe. We dragen het Bestuur op om met spoed op zoek te gaan naar een alternatieve locatie voor de opvang van verslaafden op de Dolingadreef na het sluiten van de huidige gebruiksruimte. (Motie 2)

We verzoeken u de hierna volgende opmerkingen niet op te vatten als vernietigend of afkeurend, maar als kritisch en vooral ook constructief.

De SP vindt dat het delegeren van bevoegdheden naar het Bestuur is doorgeschoten. Daarmee komt de kaderstellende en controlerende taak van de raad in gevaar. Daar zullen wij met zijn allen, Raad en Dagelijkse Bestuur voor moeten waken. Verder is dit college met de PvdA en VVD, weinig vernieuwend. We zien nog altijd een patroon van dicht getimmerde afspraken. De oude bestuurdersmentaliteit waartegen vele raadsleden, zich jarenlang hebben verzet is er nog steeds. Dat is een oorzaak van de kloof tussen burgers en bestuurders.

Er is een grote groep van ontevreden burgers in het land en in ons stadsdeel.
Extreem rechts en de ferme populistische uitspraken van VVD kamerlid Kamp hebben een grote aantrekkingskracht op de groep van ontevreden burgers. Onze fractie vindt dat de onrust die er in de maatschappij bestaat niet door rechts moet worden gekanaliseerd en vooral niet door rechts extremisten maar door links. Als rechts en extreem rechts de kans krijgen de ontevreden burgers achter zich te krijgen dan glijden we af naar een maatschappij die niemand wil. Onze fractie vindt dat het socialistische gedachtegoed de beste antwoorden geeft op de onvrede in de samenleving, de linkse partijen moeten de onvrede kanaliseren en ombuigen in goed beleid. Wij roepen de andere linkse partijen, ook coalitiepartij PvdA op, om een front te vormen tegen de opkomende rechts populistische stromingen.

Ik wil nu verder ingaan op een paar knelpunten, vaagheden en tekortkomingen die voor ons bijzonder van belang zijn:

Armoedebestrijding:
Sinds maart 2006 hebben we een portefeuillehouder Armoedebeleid en diversiteit. Wij betreuren de geluiden uit de samenleving dat de mensen net boven, op en onder de armoede grens in Amsterdam Zuidoost er niet op vooruit zijn gegaan. De schuldhulpverlening functioneert nog steeds onvoldoende. Mensen krijgen weinig tot geen begeleiding, men moet een hele berg papier overleggen en daar zijn deze mensen juist niet toe in staat. De kredietbank functioneert beneden de maat en concrete beleidsplannen ontbreken.
Wat deed dit Bestuur voor de bijstandsmoeders om ze te begeleiden naar een baan, om hun kinderen niet achterop te laten raken in hun ontwikkeling?
Wat deed dit Bestuur voor jongeren die geen start kwalificatie en baan hebben?
De voedselbank is door onderling geruzie in elkaar gestort. Daarover hebben wij al eerder vragen gesteld.
Dit Bestuur heeft alles in het werk gesteld om de mensen die afhankelijk zijn van een voedselpakket onder te brengen bij de Voedselbank Amsterdam (VBA). Dat dit niet is gelukt vindt onze fractie bijzonder frustrerend. Dat in deze tijd van economische groei en uitzonderlijke welvaart bij de grote graaiers (topbestuurders maar ook directeuren van thuiszorgorganisaties), individuele personen, of Stichtingen nog steeds mensen van voedselpaketten moeten voorzien is een maatschappelijk drama. Mw. Mac Nack bijvoorbeeld deelt nog iedere donderdag voedselpakketten uit aan zware gevallen vanuit haar huis. Wij hebben geen vertrouwen in het functioneren van wat er van de voedselbank nog over is in ons stadsdeel. Onze fractie zal dan ook niet akkoord gaan met een subsidieaanvraag 2008 (20.200.00 euro) ten behoeve van de voedselbank Amsterdam (VBA). Hierover dienen wij een motie in. (Motie 3). Wij besteden dit geld liever aan een extra voorziening of cordinator die er voor zorgt dat mensen die nu niet bereikt worden door MaDi en daardoor tussen wal en schip raken toch geholpen kunnen worden. (Motie 4)
We betreuren ten zeerste de stopzetting van unaniem aangenomen motie (November 2006) voor "Stichting Service Platform Amsterdam" onder het mom van niet doorsturen van Naam, adresgegevens van hun clinten. Dat is tegenstrijdig met Wet Privacy Persoonsgegevens. Het lijkt er sterk op dat dit een actie van wraakneming was na de uitlatingen in de Volkskrant deze zomer van de directeur van SPA over MaDI.

Werkgelegenheid:
Ondanks dat de indicatoren aantonen dat de economie groeit en de groei van de werkgelegenheid, is de werkloosheid in Zuidoost nog op ongeveer hetzelfde niveau als enkele jaren geleden en dus te hoog. Het stimuleringsprogramma werkgelegenheid 2005-2007 van het stadsdeel Zuidoost levert weinig op.
Stages voor jongeren kunnen een bescheiden bijdragen leveren aan de bestrijding van werkeloosheid maar we dienen er voor te waken dat een stageplek niet voornamelijk een plek voor goedkopere arbeid is in plaats van een leerplek voor jongeren.
Detailhandel en andere publieksfuncties zijn geconcentreerd in een aantal winkelcentra. In het afgelopen jaar heeft onze fractie haar bezorgdheid geuit over de ontwikkelingen in winkelcentrum kraaiennest. Wij vinden dat het DB de winkeliers in de kou heeft laten staan. Het DB vindt het belangrijk de werkgelegenheid te stimuleren en ondernemers te ondersteunen en legt tegelijk de rekening van het eigen falen van de stadsvernieuwing rond kraaiennest bij de ondernemers. Dat strookt niet met elkaar, wij spreken daar onze teleurstelling over uit.
De Horeca is een weinig ontwikkelde branche in Zuidoost. Er is onvoldoende inzicht in het totale aanbod van horeca in de wijken.
Enige visie ontbreekt. Dat blijkt onder meer uit de acties rond de horecastrook in de Venserpolder. Na 16 jaar gedoogbeleid moesten de horecaondernemers daar plotseling het veld ruimen. Eenduidig nieuw beleid is noodzakelijk. Dit zal zich vooral richten op verbetering van de kwaliteit van de bestaande horeca in Zuidoost en het aanwijzen van locaties waar nieuwe horeca gewenst is.
Er is een tekort aan bedrijfsruimte voor verschillende categorien van ondernemers. Zoals kleinschalige starters enz... Zoals dit tijdens de besluiten om de Bijlmer te upgraden in 1992 was vastgelegd. We herinneren het dagelijkse Bestuur eraan dat er een aantal locaties voor deze ondernemingen gereserveerd zouden moeten worden.

Wonen:
De Bijlmervernieuwing is ver gevorderd. Opvallend is, dat ondanks de grotere hoeveelheid duurdere woningen, het aantal minimum huishoudens gelijk blijft. De gemiddelde huren stijgen. Het aantal huisuitzettingen blijft ondanks het gesloten convenant gelijk. Het aantal schuldhulpsaneringen stijgt. Een groeiende groep bewoners komt in de knel door de stijgende woonlasten. Ons stadsdeel heeft toegezegd 5000 woningen extra te bouwen in de komende periode. Deze toezegging is een bedreiging en een kans. Het is een bedreiging voor de kwaliteit en kwantiteit van het openbaar groen. Het is een kans om iets te doen aan de lange wachtlijsten en aan de almaar stijgende woonlasten. De SP fractie vindt dat er voorwaarden gesteld moeten worden voor de bouw van deze extra woningen. Deze voorwaarden zijn:
1. Openbaar groen ontzien, zodat wij een mooi groen stadsdeel blijven.
2. Leegstaande kantoorgebouwen ombouwen naar woningen. Deze nieuwe of omgebouwde woningen moeten onderdeel uitmaken van de 5000 toegezegde nieuwe woningen.
3. 60 % van de nieuwe woningen moet bestaan uit sociale woningbouw. De huidige wachtlijsten bestaan door een tekort aan goedkope woningen. Dat tekort kan alleen worden opgelost door in deze categorie meer woningen te bouwen.
4. Met omliggende gemeenten (Ouderamstel en Diemen) moeten afspraken worden gemaakt over woningbouw om zo de druk op de woningmarkt te verminderen. Als tegenprestatie kan ons stadsdeel aansluiting op ons fijnmazig openbaar vervoernet aanbieden dat in het komende jaar besproken wordt.

Milieu:
Het openbaar vervoer speelt een cruciale rol in de verbetering van het milieu. Met de nota fijnmazig openbaar vervoer hopen we een slag te kunnen maken in de goede richting. Daarnaast is het van groot belang het fietsen te stimuleren door meer veilige en droge parkeermogelijkheden voor fietsen, het verbeteren van het fietspadennet en eenvoudige bereikbaarheid en vervoer van fietsen met de metro.
Wij zijn verheugd over de flinke inspanning die gegeven wordt aan het milieu onderwijs. De pijlers daarvoor, de schooltuinen, de kinderboerderijen en het in stand houden van de natuurgebiedjes van de ruige hof, moeten pal overeind worden gehouden. Verstedelijking is een bedreiging voor alle pijlers, wij herinneren het DB eraan dat afgesproken is dat voor elke boom die gekapt wordt een nieuwe boom wordt geplant. Onze fractie heeft een motie ingediend waarin wij stelden dat er geen nieuwbouw plaatsvindt in de Hoofdgroen Structuur. Wij betreuren het dat de motie, mede als gevolg van het negatieve pre-advies van de portefeuillehouder niet is aangenomen. Wij zullen blijven pleiten voor de instandhouding van het groen in ons stadsdeel.

Participatie:
Wij leven met 144 nationaliteiten in ons stadsdeel, in het meest kosmopolitische stadsdeel van Nederland en wellicht van de wereld. Dat is bijzonder. Een andere bijzonderheid is dat wij leven in een stadsdeel met min of meer gesloten gemeenschappen. Het gevaar daarvan is dat elke gemeenschap op zichzelf gericht is en minder op de omgeving. De uitdaging waar wij voor staan is om de gemeenschappen ook naar buiten de eigen gemeenschap te laten kijken. Dat lukt tot op heden maar mondjesmaat. De SP fractie wordt regelmatig benaderd door bezorgde burgers wegens de onzichtbaarheid van MAAZO. Het opbouwwerk bereikt onvoldoende mensen door gebrek aan continuteit. De SP bepleit een impuls voor opbouwwerk en voor wijkbeheer. Er dient een eenduidig, transparant, laagdrempelig en fijnmazig netwerk te zijn.
Wij pleiten voor een netwerk dat de stadsdeelsamenleving tot in de haarvaten kent. Het is mogelijk dat de kostbare plannen voor community centres passen in dergelijk netwerk. Onze fractie heeft echter een voorkeur voor een groot aantal kleine, laagdrempelige steunpunten met een echte buurtfunctie.
De ontwikkeling van community centres waarover in de begrotingsprogramma 4 wordt gesproken lijkt veel budget te gaan eisen zodat er slechts enkele van kunnen worden betaald, dan is er dus geen sprake van een fijnmazignetwerk.
Een grotere effectiviteit van het participatiebeleid wordt bereikt door fijnmazig maatwerk, en niet door grootschalige projecten.

Noush Saranjam
Fractievoorzitter SP-Zuidoost