Amsterdam

Initiatiefvoorstel: Geen dubbele straf na diefstal identiteitsbewijs

Inleiding
Bij het verlies van je paspoort of ID-kaart bekruipt de eigenaar van deze kaart al snel het vervelende gevoel dat iemand anders zich voor hem/haar kan voordoen. Zeker bij diefstal is dit een beangstigende gedachte. Deze slachtoffers van diefstal moeten aangifte doen bij de politie en kunnen daarna een nieuwe identiteitskaart aanvragen bij het stadsdeelkantoor. Daar wacht hen een nieuwe kater: ze moeten fors bij betalen omdat zij hun oude identiteitsbewijs niet kunnen tonen. Deze mensen worden zodoende dubbel getroffen. De SP vindt dat niet juist en stelt in dit initiatiefvoorstel voor om slachtoffers van een diefstal geen extra vermissingkosten voor een nieuwe identiteitskaart te rekenen.

De kosten voor vermissing
Het aanmaken van een paspoort kost geld. Het oude paspoort doet in de aanmaakprocedure dienst als verificatie van de identiteit. Kan iemand het oude paspoort niet overleggen dan moet de gemeente onderzoeken of de identiteit van de persoon die het nieuwe paspoort aanvraagt, klopt. Er moet documentenonderzoek worden verricht en dat kost tijd en dus geld. Dat documentenonderzoek betaal je bovenop het normale bedrag. Het zijn zogenaamde noodzakelijke kosten die extra gemaakt moeten worden, ofwel logische kosten.

Niet logisch is de hoogte van de extra kosten, want gemeentes rekenen hiervoor heel verschillende bedragen. Van de vier grote steden rekent Amsterdam verreweg het meest namelijk maximaal 60 euro. Rotterdam rekent 21,35 euro, Utrecht 33,20 euro, Den Haag 33,30 euro. Volgens de Nederlandse Vereniging Voor Burgerzaken (NVVB) zijn de kosten die sommige gemeenten rekenen niet reel en zou een bedrag van 25 euro zeker kostprijsdekkend zijn.

De situatie in Amsterdam
Bij de tarieven voor verstrekking van een reisdocument na vermissing wordt onderscheid gemaakt tussen een eenvoudige vermissing (waarbij uitsluitend kosten door de stadsdelen gemaakt worden) en een vermissing met verificatie door Dienst Persoonsgegevens. In laatstgenoemd geval gaat het om vermissingen waarbij onregelmatigheden zijn geconstateerd of een vermoeden van fraude bestaat, bijvoorbeeld doordat iemand opvallend vaak een nieuw paspoort aanvraagt. Dit soort zaken komt ongeveer 400 keer per jaar voor en vergt veel arbeidstijd (6 7 arbeidsuren). Is er sprake van een eenvoudige vermissing dan zijn de kosten lager.

In 2008 is een gedifferentieerd tarief van 44 euro ingevoerd voor eenvoudige vermissingen en 60 euro voor vermissingen waarbij een uitgebreid onderzoek moet plaatsvinden. Het tarief van 44 euro geldt voor 97 % van alle vermissingen. Bij 3% van de vermissingen is een uitgebreid onderzoek nodig. Het aantal vermissingen per jaar bedraagt gemiddeld 14.000. Dit betekent dat er jaarlijks zo'n 700.000 euro aan vermissingkosten betaald wordt.

De kosten die de gemeente extra maakt bestaan hoofdzakelijk uit (directe en indirecte) personeelskosten. Daarnaast zijn de kosten van het Gemeentelijk Bevolkingssysteem (GBS) in de kostprijs opgenomen. De werkzaamheden bestaan uit: intake aan het loket, luisteren naar de klant, identiteit vaststellen, het opmaken van een proces verbaal voor de politie, raadplegen GBS, controleren op eerdere vermissingen, DPG informeren, kopiren, archiveren en verzenden naar het stadsdeel.

Dubbel gestraft
De SP vindt het niet juist dat de al door diefstal benadeelde burger bij opnieuw aanvragen van identiteitspapieren voor extra kosten opdraait. Immers de overheid verplicht mensen op elk moment een identiteitsdocument te kunnen tonen. De SP vindt dat tegen deze achtergrond de gemeente de te maken kosten in zo'n geval (als er een aangifte gedaan is) moet kwijtschelden. Die extra kosten kunnen eventueel bij de nieuwe legesbepaling meegenomen worden. Door de extra kosten op deze wijze over de diverse Amsterdamse leges te verdelen worden de extra kosten verhaald op alle Amsterdammers die een nieuw identiteitsbewijs nodig hebben. Daardoor worden slachtoffers van een diefstal niet meer dubbel gestraft.

Ontwerpbesluit
De raad draagt de gemeente op bij de eerstvolgende besluitvorming met betrekking tot de vaststelling van de leges voor 2009 ervoor te zorgen dat de extra kosten voor vermissing van identiteitspapieren over alle legesbedragen worden verdeeld.

Laurens Ivens,
SP-fractie