Amsterdam

Ontgassen schepen

Schriftelijke vragen van Laurens Ivens over het ontgassen van schepen.

Inleiding.

Amsterdam wil graag milieuvervuiling in de haven voorkomen en streeft naar een haven zonder emissies. Voor het ontgassen van schepen leidt dit nogal eens tot problemen en vreemd gedrag. Zo geven schippers aan speciaal om te mogen ontgassen te moeten varen. De milieuvervuiling neemt natuurlijk alleen maar toe als er overbodig gevaren moet worden. De regels voor de rechtstreekse boord/boord overslag van vluchtige organische stoffen zijn recent aangepast wat tot forse kosten kan leiden voor schippers en ook extra emissies met zich mee brengt.

Vragen.

1. Waar in de haven mogen de schepen nog ontgassen? Waarop worden deze plekken geselecteerd?

2. Welke alternatieven zijn er voor schepen om te ontgassen nu het op veel plekken verboden is om dit te doen?

3. Klopt het dat schepen soms speciaal gaan varen om te ontgassen? Zo nee, waar ontgassen ze dan? Zo ja, heeft dit niet juist nadelige effecten voor het milieu?

4. Leidt het ontgassen op het Amsterdam-Rijnkanaal niet juist tot stankoverlast en mogelijk onveilige situaties voor de huizen langs het kanaal? Zo ja, waarom is het ontgassen hier dan wel toegestaan en in de haven niet?

5. Kunt u aangeven in hoeverre er illegaal ontgast wordt? Hoe vindt hier controle op plaats?

6. Waarom is het beleid rondom de rechtstreekse boord/boord overslag van vluchtige organische stoffen aangescherpt? Kunt u aangeven tot hoeveel extra kosten dit leidt en wie voor deze kosten moet opdraaien?

7. Wat vindt u van het idee om een terminal in de haven te bouwen speciaal voor het ontgassen zodat schippers hierdoor geholpen worden en gassen afgevangen kunnen worden waardoor ze niet zomaar in de lucht verdwijnen? Bent u bereid een dergelijke ontgasterminal serieus te overwegen? Zo nee, waarom niet?

8. Wat voor maatregelen gaat u nemen om het ontgassen van schepen beter te laten verlopen?

Laurens Ivens.

Het antwoord van burgemeester en wethouders:

Inleiding

Amsterdam wil graag milieuvervuiling in de haven voorkomen en streeft naar een haven zonder emissies. Voor het ontgassen van schepen leidt dit nogal eens tot problemen en vreemd gedrag. Zo geven schippers aan speciaal om te mogen ontgassen te moeten varen. De milieuvervuiling neemt natuurlijk alleen maar toe als er overbodig gevaren moet worden. De regels voor de rechtstreekse boord/boord overslag van vluchtige organische stoffen zijn recent aangepast wat tot forse kosten kan leiden voor schippers en ook extra emissies met zich mee brengt.

Antwoord 1:
Voor de bedoelde binnenvaartschepen wijst de havenmeester, als bevoegde autoriteit op basis van de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen, de locaties om te ontgassen aan. Deze locaties zijn de boeien 4 en 6 in de Afrikahaven. Daar mag ontgast worden onder de voorwaarden dat:
de schepen niet leeg zijn van benzine, aangezien de benzinerichtlijn ontgassen van dit specifieke product verbiedt;
de schepen moeten laden in Amsterdam. Dit met als doel de lokale uitstoot te beperken in het kader van het draaiboek stankoverlast, dat is afgestemd met de provincie Noord-Holland;
er zich gn ongunstige weersomstandigheden voordoen. Deze weercodes staan omschreven in het draaiboek stankoverlast.

Antwoord 2:
De schepen hebben naast de boeien 4 en 6 in de Afrikahaven de volgende alternatieven:
zij kunnen al varend ontgassen tijdens de reis naar de volgende bestemming;
zij kunnen zo mogelijk ontgassen in de haven van aankomst, waar zij moeten laden.

Antwoord 3:
Ja,het klopt dat schepen soms gaan varen om te ontgassen. Indien de genoemde boeien bezet zijn, kan de schipper er zelf voor kiezen om al varend te ontgassen. Schepen mogen al varend ontgassen. Dat mag conform de landelijke wetgeving, de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen en de onderliggende regelingen voor de binnenvaart (het ADNR). Dit varend ontgassen moet wel geschieden met in achtneming van de veiligheidsregels voor het schip en de omgeving.

Door de keuze van de schipper om al varend te ontgassen, zonder daarbij op weg te zijn naar een volgende haven, ontstaan er in die gevallen extra vaarbewegingen. Met betrekking tot het ontgassen zelf is de uitstoot van gassen op locatie of al varend kwantitatief hetzelfde. In het eerste geval is deze uitstoot lokaal (bij de boeien 4 en 6 in de Afrikahaven), in het tweede geval wordt de uitstoot verspreid.

Antwoord 4:
De schipper mag conform de landelijke regelgeving (ADNR) al varend ontgassen, waarbij rekening gehouden dient te worden met de omgeving. Deze wetgeving verbiedt ontgassen van bepaalde stoffen nabij woonbebouwing om overlast te voorkomen. In de ADNR-regelgeving is de technische procedure ontgassen omschreven, om de veiligheid voor omgeving en voor het schip zelf te waarborgen. Het ontgassen op het Amsterdam-Rijnkanaal past binnen de wetgeving.
In de haven is ontgassen toegestaan onder de voorwaarden zoals gesteld onder het antwoord op vraag 1.

Antwoord 5:
Het College beschikt niet over gegevens over in hoeverre er illegaal ontgast wordt. In Amsterdam is het toezicht door de patrouillevaartuigen van Haven Amsterdam erop gericht om illegale ontgassingen (en overlast) in dit gebied te voorkomen. Daarnaast vindt dit preventief toezicht ook plaats door de op de vaarweg en in de haven aanwezige vaartuigen van het Korps Landelijke Politiediensten. Deze plaatselijke verscherpte surveillance werkt preventief en indien er ontgast wordt gebeurt dit met toestemming onder de voorwaarden als genoemd onder het antwoord bij vraag 1.

Antwoord 6:
Het beleid op dit onderwerp is aangevuld vanwege een veiligheidskwestie. In de praktijk bleek in specifieke gevallen sprake van onveilige en wettelijk niet toegestane situaties aan boord van het lossende zeeschip. Om in die gevallen de emissies te beperken n daarnaast de veiligheid te blijven waarborgen, was een aanvulling op het beleid noodzakelijk.

De oplossingen (en kosten) in de markt om in deze specifieke gevallen n veilig n zonder emissie rechtstreeks lading over te slaan zijn erg divers. Het is aan de betrokken commercile partijen, die opdracht geven tot de boord/boord-overslag, om besluiten te nemen over wie van deze partijen deze kosten gaat dragen. Daarnaast kan ook altijd nog besloten worden om de boord/boord overslag niet plaats te laten vinden en de lading op een andere manier op de plaats van bestemming te krijgen bij een reguliere oliesteiger.

Antwoord 7:
In de markt worden momenteel al stappen ondernomen om in deze behoefte te voorzien. Naast een reeds bestaand concept van een mobiele ontgassingsinstallatie maakt onder andere de firma MAIN in Amsterdam momenteel plannen voor een dergelijke installatie op haar terminal. Alhoewel een dergelijke activiteit nog niet aangevraagd is bij de vergunningverlener, zou daar door de Dienst Milieu en Bouwtoezicht van Amsterdam positief op beschikt kunnen worden, aangezien dit bedrijf voor hun toekomstige uitbreiding een Damp Verwerkingsinstallatie laat bouwen, die aan hoge eisen voldoet. Haven Amsterdam staat positief tegenover de ontwikkelingen, die oplossingen bieden voor deze landelijke milieuproblematiek.
Het door de gemeente Amsterdam ontwikkelen van een terminal acht het college, gezien het lopend initiatief in de markt, niet aan de orde.

Antwoord 8:
Het college heeft gezien de landelijke regelgeving op dit gebied gn mogelijkheden om varend ontgassen te verbieden. Vanuit het oogpunt van de afspraken met de Provincie Noord-Holland om overlast te voorkomen is het niet aan de orde om aanvullende maatregelen te nemen, die extra ontgas-activiteiten op de boeien mogelijk maken. Wel zal het College waar mogelijk de huidige initiatieven vanuit de markt nauwlettend volgen en haar medewerking verlenen. Tenslotte zal HA marktpartijen attenderen op het Duurzaamheid- en Innovatiefonds.