Amsterdam

Algemene beschouwingen bij de voorjaarsnota 2012.

Voorzitter,

Amsterdam is één stad, met één gemeenschappelijke historie, met godzijdank gemeenschappelijke inkomsten en helaas ook gemeenschappelijke kosten. Ergens in de gemeenschappelijke geschiedenis is besloten om Amsterdam op te delen, in stadsdelen met aparte besturen en aparte raden. Daar was en is van alles voor te zeggen maar ook een heleboel op aan te merken. Het probleem van een stadsdeelstelsel is dat de stadsdelen zich als onafhankelijke entiteiten gaan beschouwen. Dat ze city marketing campagnes bedenken om de concurrentieslag met andere stadsdelen te kunnen winnen, bij het binnenhalen van bedrijven bijvoorbeeld of van inwoners met een meer gewenste sociale achtergrond. Of dat stadsdeelbestuurders denken op reizen naar verre landen te moeten om ideen op te doen, die vaak allang in die beroemde wereldstad aanwezig waren. Eigenlijk is het grootste probleem van het stadsdeelstelsel dat ieder bestuurtje met raadje en apparaatje zich verschanst achter de stadsdeelmuren en daarbinnen te veel zijn eigen plannen bedenkt en spreekwoordelijke wiel uitvindt.

Dat is een grote fout, want Amsterdam is Amsterdam en daar wonen Amsterdammers. En Amsterdam-Noord is misschien wel het Amsterdamst van allemaal. Nergens klinkt nog het onvervalste Amsterdams zoals hier, dat hoor je in de Jordaan bijna niet meer, want de Jordanezen wonen hier. Maar Noord kan ook niet zonder Amsterdam, we hebben simpelweg de middelen niet, we zouden het niet rooien als er geen Amsterdam voor Noord stond.

En toch, en toch kreeg ik de kriebels toen ik gisteren Amsterdam-Noord hoorde, ons nieuwe volkslied van the Don't touch my croque-monsieurs. Misschien niet ieders muzieksmaak, maar tekstueel slaan ze de spijker vaak op de kop. "We zijn de kant waar de galg hangt, maar zitten spang als de bom valt op Amsterdam." Zo'n nummer valt volgens mij over geen enkel ander stadsdeel te schrijven. Dat vervult ook mij, de importbrabo, met een vreemd soort haatliefdetrots voor dit aparte stuk grond boven het IJ.

En op basis daarvan snap ik ook waar de drive vandaan komt om met een grote groep Noorderlingen een toekomstvisie te gaan maken. Want jongens en meisjes van de Stopera, prima als jullie de stadsdelen willen opheffen, er valt veel op aan te merken, maar vergeet niet de hoofdreden waarom ze zijn opgericht: om het bestuur dichtbij Amsterdammers te krijgen. En hier in Noord leeft het idee dat we een specifieke, eigenzinnige groep inwoners hebben die graag nog even luid en duidelijk aan wat voor bestuur dan ook zijn mening laat horen over zijn eigen leefomgeving, wat werkt en wat niet werkt, wat voldoet en wat nog nodig is. En als het idee voor zo'n toekomstvisie bestaat, is het opmerkelijk te noemen dat sommige mensen in de gemeenteraad (VVD en CDA) vinden dat die mensen niet gehoord hoeven te worden, sterker nog, een gekozen deelraad per motie willen verbieden zo'n visie op te stellen.

Maar, ook wij waren heel kritisch over het plan in de commissie donderdag. Ik heb gezegd dat ik er niet enthousiast over. 150.000 euro is veel geld. Geld dat we voor andere zaken zouden kunnen gebruiken. Het argument dat het incidenteel geld is, vind ik slap, de voorjaarsnota zit vol met incidenteel gedekte structurele posten die we erg belangrijk vinden, dat is niet ideaal, maar we doen het al jaren. Excuses voor m'n Frans, maar het geouwehoer rond Meer bewegen voor ouderen kunnen we voor jaren oplossen met deze som. Dat trekt ons niet over de streep. De uitspraken, misschien wel gevaarlijk, over de financin van de stadsdeelvoorzitter doen al wat. Hij verwacht geen extra bezuinigingen voor 2013 uit n stad, n opgave te hoeven voorleggen aan de raad. Er komt extra geld voor focusgebieden. In alle negativiteit ziet het er redelijk positief uit voor de stadsdeelfinancin. We vertrouwen daarop en weten, zoals gewoonlijk, de stadsdeelvoorzitter te vinden als het niet zo is.

Maar daarmee zijn niet al onze zorgen weggenomen. Pas als het eindproduct op tafel ligt, kun je zeggen of het proces goed was en het geld nuttig besteed. Als Noord, bewoners, ambtenaren en politiek, een visie willen neerleggen die daadwerkelijk wordt benut en uitgevoerd door bestuurlijke opvolgers, zullen alle deelnemers keihard moeten werken en niet in de laatste plaats die tien deelraadsleden die mee gaan doen. Gratis, voor Noord. Want eigenlijk moeten we toch minimaal 10 procent van de Noorderlingen hebben gesproken om iets met genoeg gewicht op tafel te kunnen leggen? Bij ons leven twijfels hoe we dat voor elkaar moeten krijgen. En we denken nog steeds dat dat niet werkt met een wensboom op een infomarkt hier in het stadsdeelhuis en het lokken van mensen die gewoon even nieuwe kleren gingen kopen op zaterdagmiddag. Dus steunen wij de motie van GroenLinks evenals het idee van Markus Sanders om in de loop van het traject de burgeravonden te verminderen of zelfs tijdelijk te stoppen. En we hopen dat we als raad de energie kunnen opbrengen en opwekken om dit project tot een succes te maken. Want dat ben je verplicht als je hiervoor stemt.

Voorzitter, maar er is meer dan de toekomstvisie rond deze voorjaarsnotitie. Er zijn gelden voor nieuwe focusgebieden, er zijn de jongerencentra, bewegende ouderen, camera's, en er is heel veel armoede en er is heel veel groen. Om met dat laatste te beginnen: Wij hadden ooit een waarneemster in de commissie Leefomgeving, Rosine Elst, die zei "laat dat groen toch groeien, je krijgt de meest fantastische bermen vol veldbloemen" ik denk dat ze het net niet heeft gezien hoe groen Noord is na bezuinigingen en hoe'n gelijk ze heeft gekregen.

Dan de armoede: Noord heeft 6500 gezinnen die kwijtschelding van afvalstoffenheffing krijgen, de Armoedemonitor zegt dat 1 op de 5 huishoudens rond het minimum leeft en een rapport van de GGD toont aan dat kinderen in Noord het ongezondst zijn Amsterdam op Bijlmerkinderen na. Nou is het stadsdeelbestuur geen wonderdokter die kinderen gezond kan maken en kunnen wij ook geen inkomenspolitiek voeren. Maar Noord heeft wel altijd bewezen werkgelegenheidsprojecten, feitelijk ook buiten de stadsdeeltaken, te kunnen voeren. De laatste tijd lijken die echter op een laag pitje te staan. Omdat wij geloven dat het hebben van werk het beste middel tegen armoede is, in ieder geval zou moeten zijn, vragen wij het bestuur nieuwe energie te steken in werkgelegenheidsprojecten. Uiteraard moet de focus daarbij liggen op extra kwetsbare groepen, jongeren, schooluitvallers en 45-plussers. Wij dienen hiertoe een motie in.

De nieuwe aanpak van de centrale stad met focusgebieden waar stadsvernieuwingsgelden, wijkaanpakgelden en nog zo wat in samenkomen, pakt goed uit voor Noord. Drie van de acht gebieden in de stad liggen in dit stadsdeel. Dat is niet iets om trots op te zijn, want die focus is gericht op de aanpak van ellende, maar het is wel fijn dat er veel geld komt om die problemen op te lossen. Bij de SP-fractie en de coalitiegenoten leeft echter ook de zorg dat er weinig overblijft voor buurten die vergelijkbare problemen hebben. In de eerste plaats geldt dat voor de Banne, een buurt waar de stadsvernieuwing nog niet af is, maar nu wel de geldkraan wordt dichtgedraaid en Buikslotermeer, waar stukken als het Plan van Gool en de Kleine wereld, zie het goede voorstel in de voorjaarsnota, het ook niet zonder extra aandacht redden. Daarom dienen wij een motie in om die focus wat te verbreden en moedigen wij het db actief aan op zoek te gaan naar geld om die andere buurten ook steun te blijven geven.

Voorzitter, tot slot nog wat kruimels. Wij zijn altijd kritisch ten aanzien van het plaatsen van camera's in de openbare ruimte. Maar we moeten ook zeggen dat voor het bedrag dat wordt uitgetrokken voor de camera's bij de pont nauwelijks toezichthouders op de grond te plaatsen zijn. De beantwoording van de heer Post in de commissie stelt ons gerust. We zien graag te zijner tijd een evaluatie met het aantal aanhoudingen en het preventieve effect als gevolg van de camera's. Mocht dat er niet zijn, dan zijn ze snel genoeg weer verwijderd, zo begrijpen wij.

Voorzitter, vorig jaar hebben we met de coalitie een motie ingediend die moest voorkomen dat er jongerencentra gesloten zouden worden zonder dat er vervangende voorzieningen voor jongeren in een buurt zouden zijn. Het geld dat bezuinigd zou worden op het jongerenwerk vorig jaar is niet bezuinigd, we hebben alleen het besluit genomen een groot talentencentrum te openen hier in het ROC. Het is ons niet duidelijk hoe het op dit moment staat met de uitvoering van onze motie en in het bijzonder met het beloofde accommodatieplan waaruit moet blijken waar jongeren gaan blijven als een centrum wordt gesloten. Daarom komen wij met een nieuwe motie waarin wij vragen de bezuiniging op het jongerenwerk sowieso aan te houden tot het accommodatieplan er is. Daar hebben we een motie voor met de coalitie.

Tot slot wil ik nog even beginnen over meer bewegen voor ouderen. Er is een soort soap aan het ontstaan rond de uitvalcijfers van bewegende ouderen. Niemand schijnt exact te weten waarom ouderen stoppen met het bezoeken van de gymlessen, of dat nou door de verhoogde tarieven komt of doordat ze weleens een heup breken of toch liever gaan klaverjassen.Laat ik vooropstellen dat wij het tarief liever helemaal niet verhogen, in het licht van bezuinigen op stenen en niet op mensen, maar in ieder geval vinden we dat eerst grondig onderzocht moet worden hoe het zit met de opzeggingen voor we het tarief verder verhogen. Daarvoor hebben we als SP een laatste motie.