Amsterdam

Bij de bespreking van de 'Staat van de stad' in de gemeenteraad heeft SP-fractievoorzitter Remine Alberts het college verzocht om nu eens echt links en sociaal beleid te gaan voeren. Alberts: "Bij monde van wethouder Asscher constateert dit college wel een groeiende tweedeling, maar een daadkrachtige aanpak hiervan komt ook in 2009 niet." Enkele maanden geleden steunde de hele raad nog een verzoek van de SP om bij de plannen voor 2009 de tweedeling aan te pakken. Met het plan 'Iedereen voor een beter Amsterdam' geeft de SP aan dat sociaal beleid mogelijk is. Alberts: "De komende maanden is de gemeenteraad aan zet om te kiezen tussen de behoudende koers van het college en de sociale koers van de SP."

Lees hieronder de bijdrage die Alberts hield bij de bespreking van de 'Staat van de stad':

DE STAAT VAN DE STAD: BESTRIJDEN VAN TWEEDELING URGENTER DAN OOIT

Voorzitter,

"Kapitalisme is het meest ongelofelijke geloof dat de meest doortrapte mensen de meest doortrapte dingen zullen doen voor het vergroten van het welzijn van alle mensen." Dat lijkt mij een aardig citaat om mee te beginnen. (vrij vertaald naar John Maynard Keynes). Wie nu nog rotsvast gelooft in de ultieme zegeningen van het neo-liberalisme en haar vrije markt leeft echt in het stenen tijdperk.

Je kunt het ook zo zeggen: "Het fundamentalistische kapitalisme gaat aan zichzelf ten onder. Want die lui op Wallstreet voelen zich de koningen van het universum. Die hele hypotheekcrisis is n grote roofpartij geweest," aldus Herman Wijffels, bewindvoerder bij de Wereldbank en grondlegger van het kabinet Balkenende 4.

We zitten midden in een financiëe crisis. Een crisis waarvan we de gevolgen nog lang niet kunnen overzien en hoewel onze regering in Den Haag er alles aan doet om uit te stralen dat we ons geen zorgen hoeven te maken, doe ik dat wel.

De wereld heeft duidelijk niet stilgestaan. In deze wereld is Amsterdam geen eiland. Het kan niet anders of de enorme prijsstijging van de olie, die ervoor zorgt dat het leven almaar duurder wordt, maar vooral de kredietcrisis, zullen effect hebben op onze stad. De SP had dan ook graag gezien hoe het college daarop anticipeert. Regeren is ten slotte vooruitzien. Wij vragen niet van het college een uiteenzetting hoe zij beide crisissen wil keren, maar n alinea in een heel begrotingsboek vinden wij te mager. Zeker als de rest van dat boek nergens laat zien dat dit college wl rekening houdt met deze recente veranderingen. Het is duidelijk dat de begroting al bij de drukker lag toen de crisis in al zijn omvang losbarstte. Ik vraag dan ook aan het college om zo snel mogelijk een visie aan de raad voor te leggen waarin de huidige ontwikkelingen vertaald worden naar de Amsterdamse situatie. Die hoeft niet een vastomlijnd parcours te bevatten, maar wij zien graag een verhaal waarin richting wordt aangegeven.

In een dergelijk stuk zouden wij bijvoorbeeld kunnen lezen wat het college verwacht van de corporaties. Gaan die nu tegen het economische tij in wl investeren als maatschappelijk verantwoorde ondernemingen, dat wil zeggen gewoon bouwen? Of accepteert het college dat de corporaties de marktontwikkelingen afwachten totdat er betere tijden komen? Als er dan niet gebouwd gaat worden gaat u dan stoppen met die grootschalige sloopprogramma's? Gaat het college zich daar nu toch daadwerkelijk mee bemoeien of legt het college zich neer bij het feit dat de verantwoordelijkheid daarvoor is afgekocht? Heeft het college het al gehad over het in het leven roepen van een eigen woningbedrijf, zoals de SP al langere tijd voorstelt? Ook zouden we kunnen lezen hoe het college aankijkt tegen een mogelijk veranderend investeringsklimaat en of het college rekening houdt met mogelijke effecten daarvan op de werkgelegenheid. Anders gezegd: gaan we door op dezelfde weg of maken we van de gelegenheid gebruik om fundamentele veranderingen in te zetten? Dat soort zaken zouden in een dergelijk visiestuk kunnen staan.
Ik wil u even meenemen terug in de tijd. Destijds in het Montessori College Oost sprak het kersverse college bevlogen over het terugdringen van de armoede en de tweedeling (woorden die ook ons uit het hart gegrepen waren en nog steeds zijn). We zijn nu halverwege de rit en wat blijkt? Het college er niet in geslaagd dat doel, het terugdringen van de armoede en tweedeling, daadwerkelijk te realiseren. Bij monde van wethouder Asscher, heeft het college al moeten toegeven dat de tweedeling zelfs is gegroeid. Cijfers van de dienst Onderzoek en Statistiek laten dit zien.

De meeste aandacht in mijn verhaal vraag ik dan ook voor de toename van de tweedeling. Aandacht voor die 73.765 Amsterdamse huishoudens die moeten zien rond te komen van een minimum of minder zelfs. Hun aantal is gegroeid. Een diep en dieptreurige constatering. De afgelopen weken krijgen de mensen om wie het gaat een gezicht in de serie van het Parool. Bijvoorbeeld de groep werkende armen. Meneer Mustafa Alkaya. Hij heeft twee banen en kan ng niet rondkomen met zijn gezin. Of mevrouw Natascha Mulder die maar niet van een schuld kon afkomen, allemaal verhalen, die niet alleen al langer bekend zijn, maar ook verhalen die laten zien dat we alle zeilen bij moeten zetten. Tijdens de behandeling van de voorjaarsnota 2008 heeft de SP een motie ingediend waarin gesteld werd dat Amsterdam er in de komende begroting alles aan moet doen om de tweedeling in de stad te voorkomen. Deze motie is unaniem door de Raad aangenomen. De SP voelt zich dan ook verantwoordelijk voor de voortgang hiervan. Wij moeten constateren dat die voortgang nog niet te zien is. College, u had beloofd om de minima te compenseren voor de gestegen energiekosten. Waarom houdt u zich daar niet aan? Een tientje per maand is een hoop geld, hoor. College, waarom laat u geld op de plank liggen, terwijl u weet dat de ID-banen zullen verdwijnen? Waarom gebruikt u dat geld niet om die banen om te zetten naar reguliere banen? (Vanmorgen hebben de eerste 72 ID-ers collectief ontslag gekregen en er zullen nog vele volgen. Een ramp voor de stadsdelen: buurthuizen zullen minder lang open kunnen zijn en wat gebeurt er mer de kinderboerderijen? Ik noem maar een paar voorbeelden.)

Omdat tweedeling onacceptabel is, komen wij met een plan om de tweedeling te lijf te gaan. En ja, we weten dat de belangrijkste maatregelen liggen bij het Rijk. Voor dit college dus de opdracht om ze daar in Den Haag te laten zien wat de uitwerking van dat Haagse beleid is en wat er anders moet. Dat vereist volharding, want een zekere vorm van doofheid is Den Haag niet vreemd. Laat ze daar maar zien dat de uitkeringen omhoog moeten. Niemand, zelfs Ahmed Aboutaleb niet, kan nog volhouden dat -zelfs met een budgetadviseur- je van een uitkering kan rondkomen. Ondertussen moeten we ook hier aan de slag. Want ook als het Rijk het laat liggen, hebben wij nog steeds de plicht om dingen zelf aan te pakken

Voorzitter,

Plannen zijn gemaakt, initiatieven gestart en subsidies verstrekt. En het resultaat? De tweedeling is toegenomen. De goedbedoelde inspanning blijkt uiteindelijk niet effectief. Te weinig overzicht, te weinig samenwerking zorgden dat het gewenste resultaat niet behaald kon worden.
Wij denken dat er veel betere resultaten behaald kunnen worden voor hetzelfde geld. In ons plan voor de aanpak van de tweedeling 'Iedereen voor een beter Amsterdam' kunt lezen dat het haalbaar en betaalbaar is. Als de gemeente dan ook nog een bedrag uittrekt voor bijvoorbeeld het verhogen van het Wettelijk Sociaal Minimum of de aanpak van de schuldhulpverlening, dan investeert Amsterdam daadwerkelijk in een maatschappij waar iedern toe kan behoren.

Voorzitter,

De Bijenkorf heeft het goed bekeken: die zoekt het hogerop. Daar kan je voor 200.000 dollar een ruimtereis boeken, niks geen gedoe met damwanden. Amsterdam echter daalt af. Van verzakking tot verzakking graaft zij de Noord-Zuidlijn.

De ene catastrofe na de andere ramp heeft zich de afgelopen tijd voorgedaan. Het college constateerde bij monde van burgemeester Cohen dat de geloofwaardigheid van het project voor de Amsterdammers aan het wegebben is. Daarbij ebt ook de geloofwaardigheid van de politiek weg. Vervolgens liet het college bij monde van zowel burgemeester Cohen als wethouder Herrema weten dat zij er alles aan gaat doen om die geloofwaardigheid te herstellen. Dat gebeurt nu doordat het college grootscheeps laat onderzoeken hoe het allemaal beter kan en hoe de risico's zo klein mogelijk gehouden kunnen worden. Wat de SP verbaasd heeft is dat de raad daarbij achterover blijft zitten. Het voorstel om door de raad te laten onderzoeken waar de risico's zitten, wat de kosten zullen gaan worden, welke scenario?s er mogelijk zijn hoe het verder moet met de Noord-Zuidlijn, werd niet gesteund. De raad laat het allemaal in handen van het college. Ik snap dat niet. Ik zou dan ook graag van burgemeester Cohen willen horen hoe hij tegen zo'n raadsonderzoek aankijkt. Bijvoorbeeld of hij dat uitlegt als een ondersteuning bij het herwinnen van het vertrouwen van Amsterdammers in zowel het project als in de politiek. En: wat gaat het college nu doen om dat vertrouwen, die geloofwaardigheid te herwinnen?

Naast de Noord-Zuidlijn zijn er nog twee onderwerpen waarvoor het woord zorgenkindje een eufemisme is. De afvalcentrale blijkt in plaats van energie alleen maar rekeningen te leveren. En dan hebben we nog het dok op de Zuidas. Zoete lieve Gerritje had bedacht dat de markt hier wel voor te porren was. De werkelijkheid bleek anders. Zeker nu de deconfiture van de financiëe markt gaande is, is het tijd voor herbezinning. Het college beperkt zich sinds 2006, toen het aantrad, tot uitvoering van het programakkoord, ongeacht wat er gebeurt. Amsterdam wordt arm door geblunder bij de Noord-Zuidlijn, maar de investeringen in Topstad blijven doorgaan terwijl de tweedeling groeit. Het tijd voor andere keuzes.

Waar de SP in ieder geval voor kiest is een eerlijker, menselijker en socialere maatschappij. Dat kn. Dat moet. Dat is nze Olympische gedachte. Wij roepen het college op om smen met ons die ambitie waar te maken.