Amsterdam

De regering van PvdA en VVD brengt opnieuw de Amsterdamse huurders met een smalle beurs een harde slag toe. Deze partijen hebben door slecht beleid al gezorgd voor een huurexplosie voor sociale huurwoningen. Alsof dat niet genoeg was, hebben zij nu iets nieuws bedacht om de huurprijzen verder op te voeren. De regeringspartijen willen een nieuwe categorie woningen instellen waar het puntenstelsel dat bepalend is voor de hoogte van de huur, wordt afgeschaft. De Amsterdamse huurder staat wederom met de rug tegen de muur.    

Hoe zit dat? In Nederland hebben wij het zogenoemde woningwaarderingsstelsel, ook wel puntenstelsel genoemd. Elk huurhuis krijgt een puntenscore. Dat gebeurt op basis van onder meer de oppervlakte, het aantal wastafels, de grootte van het balkon of de tuin etc. Hoe meer punten, hoe hoger de huur mag zijn. Als een huis meer dan 140 punten heeft, wordt het een vrije sectorwoning en mag de verhuurder vragen wat hij wil.

Door het puntenstelsel blijven er sociale huurwoningen bestaan: dat zijn huurwoningen met een maximum huurprijs van 710 euro bij 140 punten. Een huiseigenaar die wil profiteren van de enorme woningnood in Amsterdam en deze huizen wil verhuren voor bijvoorbeeld 1200 euro, vist achter het net. Dat mag niet. En als de verhuurder toch over de schreef gaat, kunnen huurders hun recht halen bij de huurcommissie. Op die manier behouden we betaalbare huurwoningen voor mensen met een kleinere beurs. Zo houden we ook huisjesmelkers die de hoofdprijs vragen buiten de deur.

Nu stellen PvdA en VVD voor om het puntenstelsel af te schaffen woningen in omgebouwde kantoorruimte. Dat betekent dat een verhuurder mag vragen wat hij wil voor een huis, als dat huis is gebouwd in een voormalig kantoor. Met die maatregel kunnen in het populaire Amsterdam de huurprijzen met gemak twee keer zo hoog worden. De winst die het oplevert, is zeer beperkt. Uit onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) blijkt dat in Amsterdam nu al 300.000 m2 leegstaande kantoorruimte rendabel kan worden omgebouwd tot woonruimte. Het gaat dan om pak hem beet 8.000 kleine woningen van 30 tot 45 vierkante meter. Dat zijn veel woningen. Als de VVD en PvdA het puntenstelsel voor deze woningen wordt afschaffen, komt daar slechts 50.000 m2 extra bij, omdat er nog een paar extra investeerders over de streep worden getrokken. Het negatieve effect is dat voor de voltallige 350.000 m2  de huurprijzen kunnen exploderen. Dat is een slechte zaak voor Amsterdam. Investeerders verdienen zo bakken met geld. Huurders met een kleine beurs hebben het nakijken. Zij kunnen die huren niet betalen.   

Hoopvol aan het plan van PvdA en VVD is dat er een begin wordt gemaakt om de Blokbelasting (verhuurdersheffing voor corporaties) af te schaffen. Die rekening wordt in het huidige stelsel immers doorgestuurd naar de sociale huurders, die onnodig veel huur betalen. De mensen met lagere inkomens betalen zo voor de crisis die zij niet hebben veroorzaakt. De SP pleit, gesteund door de woningbouwsector, al jaren voor het omzetten van die verhuurdersheffing in een investeringsverplichting en huurverlaging. Als verhuurders van sociale huurwoningen worden verplicht de huuropbrengsten weer te investeren in de sociale woningbouw, lossen we twee problemen op. Als eerste komen er dan veel nieuwe huizen bij, waarmee we de woningnood te lijf kunnen. Dat is hard nodig in Amsterdam waar de wachtlijsten voor een woning lang zijn en waar er jaarlijks 10.000 nieuwe Amsterdammers bijkomen. Als tweede zorg je voor veel extra werkgelegenheid in de bouwsector.

De SP wil problemen als woningnood en werkloosheid oplossen. Het helpt dan niet om een vrijplaats te creëren voor huisjesmelkers zoals de PvdA en VVD voorstellen. Laten we de samenleving vooruit helpen in plaats van de portemonnee spekken van een klein groepje vastgoedbazen.

Een ingekorte versie van dit artikel verscheen 11 mei in Het Parool.