Amsterdam

De afgelopen twee jaar konden Amsterdamse daklozen van december tot en met maart elke nacht gebruik maken van de winteropvang. Daarvòòr gingen de deuren van de winterkoudeopvang alleen bij strenge koude open. Dat veranderde eind 2014 toen de gemeente de voorwaarden van de winteropvang gelijk wilde stellen aan de voorwaarden voor de bed-bad-broodopvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers.

Dit opinieartikel verscheen 19/5 in Het Parool.

Verzekerd zijn van een dak boven je hoofd in de winternacht, ook als het niet vriest, is inderdaad een groot goed. Dat vonden ook de daklozen: ruim 932 mensen, gemiddeld 215 per nacht, meldden zich deze winter bij de winteropvang. Maar de winteropvang had ook een nadelige kant. Daklozen kregen alleen een bed, een bad en een brood. Bij het eerste ochtendgloren moesten daklozen alweer de straat op. ’s Avonds konden zij zich opnieuw melden voor de volgende nacht. Er was geen begeleiding, geen aanpak van de oorzaken van de dakloosheid, bijvoorbeeld schulden of verslavingsproblematiek. De winteropvang was geheel vrijblijvend voor de deelnemers.

Je kunt je afvragen of dergelijke opvang, zonder enig perspectief en zonder enige ondersteuning om ooit weer een eigen dak te hebben, werkelijk humaan is. Het stadsbestuur heeft zich die vraag ook gesteld en komt nu met een verbetering van de daklozenopvang. In plaats van vier maanden vrijblijvende opvang, wordt de permanente nachtopvang uitgebreid met 100 plekken. Ook komen er 150 kamers beschikbaar in passantenhotels voor mensen die vooral problemen hebben met huisvesting en inkomen. Samen zijn dat meer plekken dan het gemiddeld aantal bedden dat in de winteropvang werd gebruikt.

In deze permanente opvang krijgen daklozen naast onderdak ook ondersteuning om hun leven weer op de rails te krijgen. In plaats van elke ochtend weer de straat op te moeten, gaat de dakloze de dag benutten om de hindernissen op de weg naar het eigen huis uit de weg te ruimen en zinvol bezig te zijn. Samen met een hulpverlener, die de dakloze met raad en daad bijstaat. Dit voorstel sluit goed aan bij een eerder voorstel van het stadsbestuur om jaarlijks 900 extra sociale huurwoningen te bouwen voor kwetsbare Amsterdammers. De combinatie van goede opvangplekken en voldoende sociale huurwoningen zorgt ervoor dat daklozen weer mee kunnen doen aan de samenleving. Voor mensen die echt niet mee willen werken aan begeleiding, wordt wel opvang geregeld als het buiten vriest.

GroenLinks heeft het voorstel van het stadsbestuur direct zwaar onder vuur genomen. De partij spreekt schande van de sluiting van de winteropvang. Maar de partij zwijgt over de forse uitbreiding van de permanente daklozenopvang en begeleiding die daarmee gepaard gaat. Wat GroenLinks neerzet als een kaalslag is in feite een flinke verbetering van de opvang van daklozen.

We kunnen kiezen tussen ‘hulp’, waar je elke volgende ochtend weer uitgezet wordt zonder dat je een stap verder komt, en een uitbreiding van de permanente maatschappelijke opvang met voldoende plekken opvang met als einddoel bestaanszekerheid en een eigen huis. Dan kiezen wij toch echt voor deze laatste soort van opvang. Volgens ons is het een stuk socialer om mensen op weg te helpen naar bestaanszekerheid en een dak boven het hoofd, dan een  kortetermijnoplossing gedurende enkele maanden van het jaar.

Nelly Duijndam, Gemeenteraadslid voor de SP in Amsterdam

Hans-Martin Don, Eerste Kamerlid voor de SP en directeur Leger des Heils regio Zuid