Amsterdam

Dames en heren, kameraden, wat fijn dat ik jullie allemaal een gelukkig 2017 mag toewensen. Een nieuw jaar: nieuwe kansen, nieuwe uitdagingen. Voor ons ieder persoonlijk en voor ons gezamenlijk.

2017 wordt een spannend jaar voor ons allen. Natuurlijk vanwege de landelijke verkiezingen en de aanloop naar de lokale verkiezingen. Op 15 maart 2017 mag het volk beslissen of we doorgaan met de lijn Rutte/Asscher, stemmen met de onderbuik of gaan voor een sociale samenleving. Spannende verkiezingen. Verkiezingen die ik vol vertrouwen tegemoet zie. De oude politiek waarin de overheid zich moet terugtrekken en de markt de samenleving mag vormgeven lijkt toch echt op z´n retour. De lijn die Reagan, Thatcher en Lubbers hebben ingezet wordt nog slechts door een aantal partijen actief uitgedragen. Maar zullen de mensen nog steeds zo naief zijn om dit te geloven? Nu deze mensen zien hoe hard de kapitalismecrisis er in heeft gehakt: mensen hun baan zijn kwijt geraakt, minder zorg krijgen en de tweedeling in onze samenleving groeit. De rijken worden rijker, de armen worden armer. Laat het kabinet Rutte/Asscher het laatste kabinet zijn dat in de voetsporen treedt van Lubbers en zijn vrienden. En wie kunnen beter de puinhopen van het neoliberalisme opruimen dan de socialisten. Ik zie uit naar het kabinet Roemer!

Een grotere bedreiging lijkt het populisme te worden. Het populisme waar ook politici zich meester van maken, door geen rekenschap meer te willen afleggen over de eigen daden, door niet meer aan te geven welke kant ze met de samenleving op willen, door ideologische veren afgeschut te laten, en door makkelijke schijnoplossingen centraal te stellen in plaats van echte oplossingen. Nee, neoliberale puinhopen kunnen niet opgeruimd worden met doorgaan op de oude weg, hoogstens verpakt in een nieuw jasje.

Het doet mij veel pijn om te zien dat de zogenaamde elite niet weet hoe ze om moeten gaan met het ongenoegen dat onder het volk leeft. Als de Engelsen de EU willen verlaten, is dat toch hun goed recht en zijn het niet minder – of meer – onze vrienden dan daarvoor. En als de Nederlanders aangeven dat ze niet het neoliberale EU-beleid aan de Oekraïne willen opleggen, dan doen we dat toch niet, in plaats van dat we de uitslag gaan interpreteren, gaan draaien en konkelen om zodoende goede vriendjes met andere regeringsleiders te blijven in plaats van naar onze eigen samenleving te luisteren.

Ik geloof erg in de stem van het volk, maar ook dat er een voorhoede moet zijn die hier dan wel naar luistert. Zo werd bijna 20 jaar geleden – op 25 juni 1997 – een referendum in onze stad gehouden waarin tweederde zich uitsprak tegen de Noord-Zuidlijn, vooral vanwege de zorgen dat dit ten koste zou gaan van het overige openbaar vervoer. De uitslag was ongeldig vanwege een te lage opkomst. De elite vierde feest, en ging door met de aanleg van deze lijn. 20 jaar later zal deze lijn eindelijk geopend worden: fantastisch! Maar wat is er gedaan met al die zorgen voor het verdwijnen van het andere openbaar vervoer in al die jaren? Inderdaad: niets. Want de elite hoefde zich niets van deze referendumuitslag aan te trekken. Precies zoals Rotterdam nu nog doet met de uitslag van haar woonreferendum. De kiezer sprak zich uit tegen de sloop van betaalbare woningen, maar de elite interpreteert de stem van de niet-kiezer en zet deze onzalige plannen door.

Ook ik heb de wijsheid niet in pacht. Maar mijn boodschap is: laten we niet bang zijn voor het volk, maar juist samen met de mensen optrekken. Door mensen serieus te nemen, maken we een betere samenleving. En helaas blijkt ook in Amsterdam dat veel mensen zich niet serieus genomen voelen. Mensen in buurten in Slotermeer, in delen van de Bijlmer, in Nieuwendam-Noord horen media en politici een andere taal spreken dan zij zien. Horen een verhaal over drukte, economische opgang en start-ups terwijl ze zien dat de betaalbaarheid van hun stad onder druk staat, dat ze nauwelijks werk kunnen vinden en ze zich onveilig voelen omdat er niemand op straat is die hen een veilig gevoel kan geven. Deze mensen voelen zich buitenspel staan: ze zijn ´vergeten´.

Laten wij juist aan deze mensen denken. Door met hen in beweging te komen en voor hen op te komen. Zie de kracht van het activisme: en benut het! Vier jaar geleden stonden we actie te voeren tegen het gemeentebeleid van verkoop en liberalisatie van sociale huurwoningen, nu probeert de stad zoveel mogelijk sociale huur te behouden. Al jaren strijden we voor betere armoedevoorzieningen en nu strijden we samen met een wethouder om het armoedegeld bij de juiste mensen te krijgen, door zelf die buurten in te gaan en mensen op hun mogelijkheden te wijzen. Met de mensen in de binnenstad strijden we tegen de verloedering van de woonbuurten: en terwijl de neoliberale regering tot nu toe niets voor hen wil doen, hebben deze mensen wel de multinational Airbnb door de knieën gekregen. En vorig jaar voerden we actie in Holendrecht met de bewoners daar om iets te doen aan hun schimmelhuisjes, en ondertussen worden deze woningen opgeknapt.

Vorig jaar zagen we veel mooie acties waar we samen met de mensen streden. In de film ‘Straatvechters op het pluche’ is dit mooi te zien. De film gaat nu op toer door de stad. Onder andere komende dinsdag om 19:00in de Honingraat in Slotermeer, vrijdag om 16.00 in Buurthuis Holendrecht en vrijdag 3 februari om 20:00 in Buurthuis de Meeuw in de Noordse Vogelbuurt. Kom meekijken naar deze documentaire en neem iemand mee: een buurman, een vriend of een collega. Natuurlijk spreken we dan ook met elkaar na hoe we het vinden. En ik kan alvast iets verklappen: zien hoe mooi wij actie voerden met de mensen uit Holendrecht tegen de schimmelhuisjes, zien hoe we mensen hielpen om rond te komen met onze Hulpdienst op locatie en zien hoe we gewaagd ten strijde trokken tegen de Blokhokken – geeft mij alleen maar meer energie om ten strijde te blijven trekken!

Het jaar is 21 dagen oud. De eerste zaterdag van het jaar was gelijk een superzaterdag waarop we in de vrieskou door de Molenwijk gingen voor een nationaal zorgfonds zonder eigen risico. Vorige week zaterdag scherpten zo’n 50 Amsterdamse leden het landelijke verkiezingsprogramma aan op het congres. En deze zaterdag: armoedebijeenkomst in Nieuw-West, Zuidoost in om nog meer achterstallig onderhoud aan te pakken, bij zowel een zorgdebat als een onderwijsdebat steunden we onze Kamerleden en onze Hulpdienst hielp de mensen in de Van der Pekbuurt. Wat zijn jullie onwijs goed aan het jaar begonnen! Dank jullie wel. (Applaus voor de activisten van vandaag)

Het antwoord tegen populisme is niet om hierin mee te gaan. Is niet om een nog betere tweet te versturen, of alleen maar afkeer hiervan uit te spreken. Nee: het antwoord tegen populisme is activisme. Activisme met de mensen voor een betere samenleving. Biedt mensen perspectief door ze serieus te nemen en te helpen waar dat mogelijk is. Op die manier nemen we het volk en ook de democratie serieus. 2017: power to the people! Pak de macht!

Laurens Ivens, wethouder voor de SP in Amsterdam