Amsterdam

De ooit socialistische woningbouwvereniging Eigen Haard vermarkt een deel van het pronkstuk van de emancipatie van de arbeiders. Daarmee laat de corporatie zien weinig op te hebben met de eigen geschiedenis.   

Dit artikel verscheen op 7 juni in Het Parool.

“Wereldberoemd erfgoed.” “Symbool voor de solidariteit en de emancipatie van de arbeider.” “Een bewijs van mooie en comfortabele sociale woningbouw.” Deze omschrijvingen van Het Schip zouden ook van mij afkomstig kunnen zijn. Maar ze staan op de website van woningcorporatie Eigen Haard. Deze woningcorporatie is de trotse eigenaar van het onlangs gerenoveerde complex met 82 huizen en een museum, middenin de Spaarndammerbuurt.

Het is mooi dat Het Schip is opgeknapt. Het gebouw werd ruim honderd jaar geleden ontworpen door architect Michel de Klerk. Deze architect vond het belangrijk om mooie en nette huizen te ontwerpen voor arbeiders, die tot dan toe in vervallen krotten woonden. Het resultaat van zijn plannen is prachtig. Terecht dus dat Eigen Haard trots is op Het Schip. Zo trots dat daar midden juni het eerste internationale Social Housing Festival gaat plaatsvinden met lezingen en bijeenkomsten over sociale huur. 

Het is dan ook uitermate cynisch dat het bijzondere karakter van Het Schip sterk onder druk staat. Eigen Haard wil namelijk 20% van de huizen verhuren in de vrije sector. Kleine tweekamerwoningen worden straks aangeboden voor 920 euro. Daar komt nog 100 euro servicekosten bovenop. De drijvende gedachte achter Het Schip - laten zien dat betaalbare huurwoningen ook mooi en bijzonder mogen zijn - wordt hiermee schade aangedaan. Een huis van nog geen 50 vierkante meter met een maandprijs van boven de duizend euro heeft namelijk weinig meer met sociale huur te maken.

Dat is zonde. En het is niet nodig. Ook al wil de demissionaire regering Rutte/Asscher dat corporaties woningen duurder maken of zelfs verkopen door de introductie van de verhuurdersheffing, voor Eigen Haard is dit niet nodig. De corporatie hield afgelopen jaar ruim 97 miljoen euro (!) over. Ruim voldoende om niet afhankelijk te zijn van de dure verhuur van 20 huizen.

Kortom: er is geen enkele noodzaak om het bijzondere karakter van Het Schip geweld aan te doen. Meer betaalbare sociale huurwoningen zijn erg hard nodig in Amsterdam. Een huur van ruim 1.000 euro kunnen veel Amsterdammers niet of nauwelijks betalen. Woningen met een sociale huur tot 710 euro moeten we dus koesteren en beschermen. Zo houden we de stad betaalbaar. En zeker, daarnaast is er ook grote behoefte aan middeldure huurwoningen (700-1000). Daarom lanceerde wethouder Ivens onlangs plannen om ook in dat segment in te grijpen op de vrije markt. Jaarlijks worden straks maar liefst 1500 nieuwe middeldure woningen gebouwd. Gemiddelde prijs: 850 euro. Duur, maar ruim onder de ‘marktwaarde’. Zo voorkomen we dat ook daar de prijzen door het dak vliegen. Nog beter zou het overigens zijn als een nieuwe regering ook deze huren beschermt door middel van een puntentelling.

In ieder geval moet betaalbare middeldure huur niet ten koste gaan van betaalbare sociale huur. Want als we dat doen, verleggen we de schaarste naar de mensen met de kleinste portemonnee. En het moet al helemaal niet ten koste gaan van de unieke sociale huurwoningen in Het Schip. Het is treurig dat een riant betaalde bestuurder (jaarsalaris €242.000) van de ooit socialistische corporatie Eigen Haard dat onlangs wél hartstochtelijk bepleitte in een eigen nieuwsbrief. De groep mensen die afhankelijk is van betaalbare sociale huur groeit. Ik doe daarom een klemmend beroep op Eigen Haard. Bescherm de bijzondere identiteit van Het Schip. Houd Het Schip sociaal. Houd de stad betaalbaar. 

Raadslid SP Amsterdam