h

Tijd voor een gemeentelijk woningbedrijf: de markt faalt

10 oktober 2024

Tijd voor een gemeentelijk woningbedrijf: de markt faalt

Foto: SP

Lees hieronder de bijdrage van SP-fractievoorzitter Remine Alberts bij de Amsterdamse begroting van 2025. Ze houdt onder andere een pleidooi om bureaucratie in de zorg te doorbreken, zodat Amsterdammers sneller aan huishoudelijke zorg of een rolstoelwoning geholpen worden. Om de Amsterdamse woningbouw echt vooruit te helpen wordt het tijd dat de gemeente zelf méér betaalbare (huur)woningen gaat bouwen in plaats van ontwikkelaars dure stadsappartementen te laten bouwen met een vraagprijs van 4 à 5 ton. 

Voorzitter,

“Tegen de wind in behangen, kent u die uitdrukking?” Op deze manier begon Paul Haenen in de rol van Dominee Gremdaat dan een bijna absurdistisch praatje. Dat was altijd lachen. Maar, voorzitter, tegen de wind in behangen is niet om te lachen. Heel veel mensen, naar de mening van de SP, TE veel mensen worden daar dagelijks mee geconfronteerd.

Weg met de bureaucratie in de WMO en huishoudelijke zorg 
Ik geef u het voorbeeld van Paul. Dat is niet zijn echte naam. Paul zit in een rolstoel. Heeft daarom een rolstoelwoning nodig. Door bureaucratie krijgt hij een benedenwoning, maar niet eentje die voor de rolstoel geschikt is. Hij kan niet op het toilet komen vanuit zijn rolstoel. Hij vraagt bij de gemeente om medewerking, maar die krijgt hij niet. Opnieuw bureaucratie. Paul moet zich nu redden met incontinentiemateriaal.

Ik geef u het voorbeeld van Anneke. Haar moeder is inmiddels flink op leeftijd en redt het niet langer in het huishouden. Anneke wil haar moeder graag helpen. Zij wringt zich in allerlei bochten om naast haar eigen werk en huishouden ook het huishouden van haar moeder draaiende te houden. Op een dag maakt Anneke een rot smak met haar fiets en loopt een gecompliceerde armbreuk op. Het huishouden doen lukt daardoor niet meer. Omdat zij haar mantelzorgtaak niet meer kan doen lijkt het haar het beste om voor moeder thuiszorg aan te vragen. Anneke en haar moeder moeten een jaar op de wachtlijst. Tegen de wind in behangen. Paul en Anneke weten wat die uitdrukking betekent.

Ik reken het dit stadsbestuur niet volledig aan dat Paul en Anneke niet de voorziening krijgen die zij nodig hebben, maar bureaucratie en wachtlijsten liggen ook op het bordje van dit stadsbestuur. Maar niet alleen de zorg kent zijn tegenwind, ook op het gebied van wonen waait de wind uit de verkeerde hoek.

Vasthouden aan het bouwen van sociale huur en 40-40-20
Voorzitter,

Het Parool schreef onlangs dat het aantal sociale huurwoningen in de woningvoorraad flink is afgenomen. Dat gaat over een langere periode. Ik kan dit stadsbestuur niet afrekenen op de fout die rond de eeuwwisseling is gemaakt om een slordige 16.000 sociale huurwoningen in de verkoop te zetten.

Maar waar ik dit stadsbestuur wel op kan aanspreken zijn de huidige besluiten. Tussen maart 2023 en maart 2024 is door dit bestuur van PvdA, D66 en GroenLinks vijf keer afgeweken van de spelregel 40-40-20.

Wanneer je hiervan de balans opmaakt, voorzitter, dan blijft van die 40% sociale huur nog maar 20% over. Volkomen foute boel! En waar is die overige 20% dan naartoe? Die is naar de vrije sector, want die scoort 40%.

Tegen PvdA en GroenLinks zou ik willen zeggen: laat deze D66-wethouder niet zomaar aan de knoppen draaien om af te wijken van 40-40-20. Hij draait de boel om van sociale naar vrije sector.

Dan, Voorzitter,

We horen het de VVD en D66 vaak roepen: de middengroepen verdwijnen uit de stad omdat er geen betaalbare koopwoningen te vinden zijn. Dit stadsbestuur tuigt daarom een constructie op waardoor middeninkomens met korting appartementen kunnen kopen. Het gaat dan om twee- a driekamerwoningen in Gein voor maximaal 435.000 euro. Dit heet dan betaalbare koop voor mensen uit Zuidoost. Hoe sympathiek ook, voorzitter, het gaat hier om appartementen van 70 m2 voor ruim vier ton!. Wie kan dat in hemelsnaam betalen? Ja, tweeverdieners met een inkomen van een ton per jaar. Dus ja, een sympathieke druppel op een gloeiende plaat, die je dus helemaal niet van het etiket betaalbaar kunt voorzien. En de exodus uit de stad gaat het ook niet stoppen. De meeste gezinnen verdienen geen ton per jaar. Wat we nodig hebben zijn niet dit soort ingewikkelde constructies, die de markt en ontwikkelaars in toom proberen te houden, maar een overheid die zelf de handschoen weer oppakt en zelf woningen gaat bouwen. Met een eigen, gemeentelijk, woningbedrijf.

Voorzitter,

Ik begon mijn verhaal met de uitdrukking tegen de wind in behangen. Die wind waait voor mensen zoals Paul en Anneke en voor alle woningzoekenden die maar op die wachtlijst staan. Om van het groeiend aantal daklozen maar te zwijgen.

Gure rechtse wind uit Den Haag 
Ook de gemeente Amsterdam moet tegen de wind in. Zeker nu er een nog guurdere wind uit Den Haag is gaan waaien. Het neoliberalisme is weer terug, roepen sommigen. Nou, Voorzitter dart neoliberalisme is nooit weggeweest sinds het zijn intrede deed. Dit kabinet gooit het allen in de overdrive. Allerlei douceurtjes voor grootverdieners en grote bedrijven, bezuinigen op gewone mensen.

Dit stadsbestuur probeert die gure wind te dempen. En bedenkt de verhoging van de OZB. In de basis vindt de SP dit een goed plan. Bij uitstek de kans om eigenaren van kapitale panden op eigen grond te laten zien (en ook voelen) wat solidariteit is. Er is wel een minder positieve kant aan de OZB-verhoging. Corporaties moeten deze belasting ook betalen. En daardoor kunnen zij of minder woningen bouwen of minder woningen verduurzamen. Wat de SP een goed idee vindt is dat uit de OZB-inkomsten een tegemoetkoming voor de corporaties wordt gefinancierd. Wij overwegen op dat punt een motie.

Ook sprak ik daarnet over bureaucratie en wachtlijsten in de zorg. Wanneer iemand een beperking heeft die nooit over zal gaan, die misschien progressief is, zou niet elk jaar weer door het hele aanvraagformulier heen moeten. Samen met Volt en de PvdA hebben wij een voorstel om mensen een langjarige indicatie te geven voor de zorg die zij nodig hebben.

Druk op de publieke voorzieningen als het openbaar vervoer en AEB 
Voorzitter,

Ik kom zo langzamerhand tot een afronding. Doet dit stadsbestuur zijn werk goed? U heeft kunnen horen dat er nog flink wat te verbeteren valt.

Ik noem nu zo even tussendoor het in de verkoop zetten van het Afval Energie Bedrijf en de kans dat ook het openbaar vervoer de markt op wordt gekiept. Allemaal oude neoliberale politiek. Mijn advies: kap daarmee. We zitten al opgescheept met dit kabinet. Maak het dan niet erger.

Ik wil eindigen met een compliment. En dat compliment valt wethouder Groot Wassink ten deel. Zijn verzet tegen de gure anti-asielwind steunen wij volledig. Dat er maatregelen dringend nodig zijn om de instroom van mensen in te perken is waar. Dan doel ik op het verdienmodel wat schuilt achter arbeidsmigranten, kenniswerkers en buitenlandse studenten. Het rookgordijn wat dit kabinet heeft opgetrokken door uitsluitend te spreken over asielmigratie is ronduit kwaadaardig. Amsterdam houdt daarom terecht de LVV, de bed-bad-broodopvang in de lucht. Wanneer het verzet van Groot Wassink zich nu uitbreidt naar verzet tegen de ellende in de volkshuisvesting is hij helemaal onze man. Zijn taak om dakloosheid aan te pakken wordt daarmee een stuk eenvoudiger. Dat zal tegen de wind in behangen worden, maar voor deze wethouder zie ik daarin geen probleem.

U bent hier