Amsterdam

De rechtsstaat ligt onder vuur. Het kabinet-Rutte wil maatregelen in strijd met nationale en internationale regels invoeren en spoort burgers aan voor eigen rechter te spelen. Er wordt zelfs gesuggereerd het leger in te zetten ter ondersteuning van politietaken. Nederland lijkt af te glijden naar een politiestaat. Deze en andere aspecten van onze rechtsstaat werden besproken tijdens politiek café opSPraak. Met analyses en veel vragen uit het publiek werd een aanzet gemaakt om het tij van een afglijdende rechtsstaat te keren.

De vrijdag vóór Kerst, 23 december, werd druk gediscussieerd over de ontwikkelingen van rechtsstaat. De avond begon met een column, verzorgd door SP-Statenlid Frank Futselaar, die een opwarmend betoog hield over de benoeming van Piet Hein Donner tot vice voorzitter van de Raad van State.

Daarna werd SP-Eerste Kamerlid Nanneke Quick-Schuijt uitgenodigd te debatteren over het hellend vlak van de rechtsstaat. Zij maakt zich vooral zorgen over de toegankelijkheid van het rechtssysteem door de bezuinigingen op rechtsbijstand. Door ons daartegen te verzetten en rechtsbijstand te leveren aan minima wanneer dat nodig is, kunnen we een bijdrage leveren. Ook op het gebied van privacyrecht is een wereld te winnen. We moeten voorkomen dat informatie te pas en te onpas voor willekeurige doeleinden gebruikt wordt. De overheid speelt daar onvoldoende op in, aldus Quick-Schuijt.

Verder werd betoogd dat allochtonen vaak een ongelijke positie hebben in onze rechtsstaat omdat blijkt dat straffen voor deze groep vaak hoger uitvallen ten opzichte van autochtone burgers. Deze rechtsongelijkheid moet gestopt worden als we in een rechtvaardige maatschappij willen leven. Ook de scheiding der machten, de Trias Politica die de basis van onze rechtsstaat vormt, werd besproken. Geconcludeerd werd dat de uitvoerende macht niet altijd los lijkt te staan van de rechterlijke macht wat een bedenkelijke ontwikkeling is.

Reden genoeg dus voor oplettendheid en verzet met als directe actie het bieden van rechtsbijstand voor de toegankelijkheid van het rechtssysteem.