Amsterdam

Moeten we macht van Brussel weghalen of willen we juist meer samenwerken? Is het Europese belang óók ons belang? Over deze en andere vragen organiseerde politiek café OpSPraak op 25 april een debat tussen kandidaten voor het Europese Parlement van SP en GroenLinks.

"De analyse van de SP en GroenLinks (GL) over wat er misgaat in Europa is grotendeels hetzelfde", constateert SP'er Niels Jongerius al vrij snel, "maar de oplossingen zijn anders."

En inderdaad: dat door de vrije markt er weinig solidariteit meer is in Europa, dat er grote verschillen zijn in landen zelf maar ook tussen landen in het noorden en het zuiden van Europa; dáár zijn beide kandidaten voor het Europese Parlement het over eens. Maar waar Jongerius vindt dat Brussel de macht van mensen weghaalt, vraagt Jeroni Vergeer van GL zich af waarom er zo in 'wij-zij' wordt gedacht. "Wij zitten zelf óók in Brussel."

Vergeer 'ziet mogelijkheden' als ze nadenkt over de vraag waarom Europa de komende vijf jaar een belangrijke rol gaat spelen. "Europa gaat een steeds socialere kant laten zien", verwacht ze. "Het wordt steeds belangrijker dat er niet alleen op de begrotingstekorten gelet gaat worden. Overal is hoge werkloosheid en de verschillen tussen Noord- en Zuid-Europa worden steeds groter. We kunnen elkaar helpen solidariteit te ontwikkelen en balans te vinden." SP'er Jongerius echter denkt niet dat het lukt Europa socialer te maken. "In Brussel gaat het alleen om rekenmodellen en die zorgen er nu voor dat een aantal landen in Europa wordt kapotbezuinigd. Brussel beslist over hoe de invulling van onze begroting maar ook over hoe we de woningmarkt moeten inrichten. Pensioenen, sociale zekerheid... allemaal Brussel. Ik denk dat dat fundamenteel onsociaal is en de macht ver van mensen af legt. Daarom is het noodzakelijk dat we eerst dat systeem van dwang en drang moeten afbreken." Toch blijft het verstandig om de samenwerking te zoeken, houdt Vergeer vol. "Het is slecht voor de economie als elk land bijvoorbeeld een eigen minimumloon mag vaststellen. Dat levert oneerlijke concurrentie op. Het is veel beter om te kijken naar wat we gezamenlijk kunnen doen. Zij beslissen over ons? Wij gaan toch niet zomaar akkoord als ons mimimumloon omlaag gaat?" En dàt is dus precies wat er de afgelopen jaren is gebeurd, onderstreept Jongerius. "Het is realistisch om te kijken naar het verleden. Wij stellen voor dat het parlement eerst een onderhandelingsmandaat meegeeft aan een minister waar die zich in Brussel aan heeft te houden. Dat gebeurt in Denemarken bijvoorbeeld."

De democratische zeggenschap is weggevallen in Brussel, vindt Jongerius. "Het Europees belang wordt geformuleerd volgens het belang van grote bedrijven en niet van mensen. Onze verzorgingsstaat is geen nationaal belang dat zou moeten worden geofferd aan het Europese belang. Als je maar lang genoeg zit opgesloten in Brussel, kom je alleen nog maar in contact met lobbyisten. Burgers hebben maar heel weinig invloed. Dàt is de realiteit in Brussel." Vergeer kan slechts instemmend knikken: "Je moet de lobbyisten aanpakken."