Amsterdam

Nood breekt wet. In Amsterdam is er sprake van woningnood en tegelijkertijd van een toenemend aantal woningen dat wordt verhuurd aan toeristen. Veel mensen houden zich aan de Amsterdamse regels, maar te veel ook nog steeds niet. Zij runnen in feite een illegaal hotel waar niet of nauwelijks meer gewoond wordt. Juist tegen deze illegale hotels  heeft Amsterdam een sterker wapen nodig. De huidige wet biedt daarvoor namelijk te weinig mogelijkheden en is te ingewikkeld. Daarom moet er een landelijke wet toeristische verhuur van woningen komen.

Deze opinie verscheen vandaag in de NRC.

Tegenwoordig worden steeds meer woningen  af en toe verhuurd aan toeristen, vaak via online platforms zoals Airbnb, Booking en Wimdu. Positief verwoord is dit optimaal gebruik maken van je woning als je zelf afwezig bent. Negatief gesteld: je gebruikt je woning als verdienmodel ook al levert dit problemen en overlast op. In de Amsterdamse binnenstad worden mensen hier soms radeloos van.

 

Daarom introduceerde Amsterdam als één van de eerste steden ter wereld beleid voor het reguleren van de toeristische verhuur van woningen. Onder de bestaande regels mogen Amsterdammers hun volledige huis maximaal 60 dagen per jaar verhuren. Dit zorgt ervoor dat een woning een woning blijft en niet wordt geëxploiteerd als hotel. Per 1 januari 2017 heeft de gemeente de bestaande afspraken met Airbnb aangevuld met als doel illegale hotels aan te pakken zodat de verhuur van woningen alleen plaats vindt wanneer dit op een eerlijke, veilige en rustige manier gebeurt.

De juridische grondslag voor de handhaving van deze regels is echter erg complex en tijdrovend. Er moet geshopt worden tussen verschillende wetten om ervoor te zorgen dat er boetes opgelegd kunnen worden om mensen die de regels overtreden aan te pakken. Er bestaan namelijk wel wetten en regels waaraan een woning dient te voldoen, maar er bestaan geen duidelijke voorwaarden voor het verhuren van woningen aan toeristen.

 De juridische basis voor de handhaving van het Amsterdamse beleid is een combinatie verschillende wetten. Zo bepaalt de Woningwet de criteria waaraan een woning dient te voldoen, dit gaat onder andere over de brandveiligheid. Indien een woning aan meer dan 4 personen tijdelijk toeristisch wordt verhuurd, gelden  bijvoorbeeld scherpere criteria voor de brandveiligheid. De Huisvestingswet bepaalt daarnaast dat de primaire functie van een woning is om in te wonen. Maar woon je er nog als je de hele kerstvakantie en zes weken in de zomer weg bent? Daarover geeft deze wet geen duidelijkheid. Op basis van deze 2 wetten heeft Amsterdam haar regels voor toeristische verhuur opgesteld: je mag je eigen woning verhuren voor maximaal 60 dagen aan maximaal 4 personen.

Deze grens van 60 dagen is een scherpe grens op basis van de Huisvestingswet. Toch kan 60 dagen per jaar verhuren van je woning te veel overlast veroorzaken voor je buurman als je in een appartementencomplex of portiekwoning woont. Daarom wil Amsterdam deze grens graag terugbrengen naar 30 dagen, maar de wettelijke grondslag hiervoor ontbreekt.

Als wethouder Wonen moet ik me aan de wet houden, maar in dit geval maakt de wetgever het me wel heel erg moeilijk. Amsterdammers willen dat het karakter van hun woonwijk beschermd wordt. Daarmee help ik ze door extra geld uit te geven aan handhaving: steeds meer mensen op straat, snelle interventieteams, digitaal rechercheren en het  inzetten van mystery-guests.  Mede dankzij de roep van Amsterdammers heb ik ook met het grootste verhuurplatform ter wereld– Airbnb – kunnen afspreken dat zij illegaal aanbod op hun site gaan weren. Mooie resultaten, maar nog niet voldoende om onze woningen en wijken te beschermen.

Daarom wil ik graag meer van het Rijk. Afgelopen zomer nam de Tweede Kamer een motie van SP, PvdA, D66 en CDA aan die de regering opdraagt een meldplicht wettelijk mogelijk te maken. Wanneer huizenbezitters hun woning in de vakantieverhuur zetten moeten ze dit verplicht melden bij de gemeente, dit maakt de handhaving veel makkelijker. Dit is een goede eerste stap. Maar de problemen vragen om meer wettelijke mogelijkheden om hard te kunnen optreden tegen illegale hotels.

Niet alleen in Amsterdam is er overlast door toeristische verhuur van woningen, deze problemen zijn er in allerlei wereldsteden en doemen ook al in andere Nederlandse steden op. In veel landen worden de regels aangescherpt. Nederland kan hierin niet in achterblijven. Het is tijd voor een wet voor de toeristische verhuur van woningen. Deze wet zou het onder andere mogelijk moeten maken een lager maximum aantal dagen verhuur vast te stellen, bereikbaarheid van de verhuurder te eisen en ondersteuning aan de toerist te waarborgen. Door het instellen van een dergelijke wet kunnen we als gemeente niet alleen sneller handhaven maar ook efficiënter optreden tegen huisjesmelkers. Dit scheelt belastinggeld, vermindert overlast en maakt de handhaving sneller en transparanter. En we zorgen dat woningen weer worden gebruikt waarvoor ze voor zijn bedoeld; om in te wonen.