Amsterdam

Algemene beschouwingen bij de begroting 2010

Voorzitter;

Dit is de laatste begroting en Algemene Beschouwing van deze periode. Het is nu het moment om een balans op te maken van wat het stadsdeelbestuur gedurende vier jaar met haar plannen en besluitvormingen heeft gedaan, wat hebben ze bereikt en hoe ze met de macht zijn omgegaan. Gebeurt alles in het belang van de multiculturele maatschappelijke samenstelling of hebben ze alleen gehandeld om de eigen partijplannen door te drukken. Is het bestuur het gelukt om het wantrouwen van bewoners richting het stadsdeelbestuur weg te nemen of is er nog steeds sprake van een groeiende kloof tussen bestuurder en burgers?

Het bestuursakkoord van het stadsdeel en de begroting daarvan was wel hoopgevend met mooie woorden en goede bedoelingen. Aan de hand daarvan worden er prioriteiten gesteld en wordt er beleid gemaakt.
Het bestuur heeft in de afgelopen drie jaar veel gedaan en georganiseerd. Ze hebben zowel ontwikkelingen als crisis doorgemaakt. Er zijn veel beleidsnotities geschreven en bij sommige beleidsplannen zijn er concrete resultaten geboekt. Zoals: Blijmer Station. Op het gebied van lokale onderwijs, is er meerjarenplan Brede Scholen en meerjarenplan Voorschoolsactiviteiten ontwikkeld. Er is een notitie Uitvoering Ouder- en Kindcentrum opgesteld.
Er is flink ingezet op participatie en diversiteit maar de uitvoering en effecten ervan moeten nog zichtbaar worden.
Ondanks alle problemen en begrotingstekorten bij organisatie heeft Zuidoost nu toch een eigen schouwburg dat "Het Bijlmer Parktheater" heet. Een plek voor al die verschillende cultuuruitingen van de Bijlmer. "Dit moet het multiculturele hart van Nederland worden", juichte minister Ronald Plasterk bij de opening van het Bijlmer Parktheater. Maar er moet nog veel inspanning geleverd worden om dit tot volledig succes te maken.

Er zijn nog grote verbeteringen nodig bij enkele punten die voor ons bijzonder van belang zijn: Voordat ik met deze punten begin, wil ik een opmerking maken over onze begroting van 2010:

Het dagelijks bestuur heeft kennis genomen van een notitie over de mogelijke effecten van de Gemeente en rijksbegroting 2010 op het beleid van stadsdeel Zuidoost. We hebben deze notitie niet besproken en wij weten niet wat ons te wachten staat. Van het nieuws uit DB van 10 november 2009 krijgen we de indruk dat we slechte tijden tegemoet gaan. Onze begroting van 2010 is te positief en het lijkt alsof er niets aan de hand is. In deze begroting heeft het DB geen rekening gehouden met de crisis en de mogelijke effecten van de Gemeente en rijksbegroting. Zolang het niet duidelijk is wat deze effecten zijn, kunnen we deze begroting niet goedkeuren.

Armoede:
Het bestuur heeft in Paragraaf Armoedebeleid geconstateerd dat de armoedeproblematiek in het stadsdeel ernstig is, erger dan het al beschreven is. Er is sprake van een structureel oplopende armoedetrend. Het aantal mensen met een minimuminkomen en met problematische schulden neemt toe. Een groeiend aantal kinderen groeit op in een minimumhuishouden. Ondanks het vaststellen van Contourennota Armoedebeleid in 2006 en het vaststellen van een programma "Project kansrijk Zuidoost" in samenwerking met DWI, Agis, woningcorporaties Rochdale en Ymere en DMO blijkt tijdens de huisbezoeken de situatie van mensen nog erger is dan verwacht. Kennelijk was de aanpak van het bestuur niet voldoende om de hardnekkige armoede in Zuidoost de nek om te draaien.
Armoede is de dynamo van achterstand en de achterstand veroorzaakt de maatschappelijke problemen zoals schulden, slechtere gezondheid, uitsluiting, criminaliteit enzovoort. Mensen met een laag inkomen worden op achterstand gezet, hun koopkracht is al decennia lang niet omhoog gegaan maar zelfs is gedaald. Door dagelijks stijgende prijzen en hoge vaste lasten is er een scheefgroei tussen inkomen en uitgave. Ondanks de toegenomen welvaart is de armoede in de afgelopen 30 jaar fors toegenomen. Hoe komt dat? Dat gebeurde door een verkeerd neoliberaal beleid waardoor de rijken rijker konden worden ten koste van mensen die al een achterstand hadden. Er is verzuimd de achterstanden op te heffen. Mensen in deze posities worden daardoor steeds meer buitengesloten. De SP wil deze achterstand wegwerken als we mogelijk in het college komen. Door de liberalisering van de woningmarkt, zorg, ziektekosten en nuts bedrijven zijn problemen bijna onoplosbaar geworden. Mensen voelen zich door de beloften over liberalisering bedrogen want in plaats van de verwachte prijsdaling zijn alle prijzen gestegen met meer dan de inflatie. Voor het bestrijden van armoede verwachten we dat het bestuur haar eigen verantwoordelijkheid neemt en met een pakket van effectieve maatregelen komt. We pleiten er voor dat zolang er stadsdelen zijn, moeten de stadsdelen de juiste bevoegdheden hebben voor het uitvoeren van het armoedebeleid, dus de uitvoerende taken moeten gedecentraliseerd worden. Dan kan het stadsdeel de lokale problematiek aanpakken op de manier die het beste bij het stadsdeel past.

Werkgelegenheid:
De werkloosheid onder bepaalde doelgroepen, vooral bij etnische minderheden, in Zuidoost is hoog.
Er moest meer worden genvesteerd in zinvolle banen en minder worden bezuinigd op zinvol werk. De SP vindt dat het bestuur haar ziel aan de duivel heeft verkocht door voornamelijk grootschalige economie te stimuleren zoals de Arena Boulevard en het investeren in grote kantoorgebouwen aan te moedigen. We zijn voorstander van het meer inzetten op kleinschalige bedrijvigheid en het stimuleren van startende ondernemers. Het creren van banen voor jongeren en vrouwen, meer stageplekken en meer aandacht voor opleiding voor een startkwalificatie voor leerlingen.

Bewonersparticipatie:
Hoewel het bestuur veel waarde hecht aan een goede inbreng van bewoners en liep voortdurend warm met haar participatiebeleid, toch hebben deze activiteiten geen effect gehad. De bewoners zijn teleurgesteld in het bestuur want op het moment dat ze in grote aantallen bij het bestuur aan klopte met bezwaren tegen de woonvisie, laat het bestuur deze mensen in de kou staan. Ze willen dat het bestuur met hen open kaart speelt en de waarheid spreekt. Ze willen weten wat er gebeurd is met hun inbreng. Ze hoeven niet altijd gelijk te krijgen, maar moeten wel eerlijk behandeld worden. De SP neemt al jaren de bewoners en hun bijdrage uitermate serieus. We vinden dat de participatie niet van boven af geregeld moet worden maar van onder op. Het moet een beleid zijn dat rekening houdt met de wensen en de inzet van de bewoners en het bestuur moet deze wensen zo veel moegelijk respecteren. Mensen kun je niet dwingen om te participeren en zelfredzaam te zijn als dit niet mogelijke is. De overheid moet eerst de samenleving geschikt maken om te participeren zodat de mensen vanzelfsprekend productief mee kunnen doen en een bijdrage leveren aan de samenleving. Betrokken raken en langer betrokken blijven. Het bestuur zal dan wel open moet staan voor de inbreng van onderop.

Opbouwwerk:
In het kader van burgerparticipatie is de inzet van de opbouwwerk onmisbaar als het gaat om het bereiken, interesseren en organiseren van bewoners. De centrale taak van het opbouwwerk is versterking van het sociale weefsel van de maatschappelijke samenhang. Het opbouwwerk moet voortdurend werken aan vergroting aan de sociale cohesie. "Binden en verbinden" is het motto. Het bestuur heeft in 2008 bezuinigingen voorgesteld. Deze waren zo groot dat de interim directie van MAAZO mede daardoor de handdoek in de ring moest gooien. De bewoners vonden het heel erg dat ze n jaar het opbouwwerk hebben moeten missen. De SP was tegen de aanbesteding van opbouwwerk en was van mening dat met het in de markt zetten van het opbouwwerk loopt het stadsdeel het risico dat haar invloed komt te vervallen en niet tijdig zal kunnen ingrijpen als het fout gaat. Bovendien is er geen garantie dat het opbouwwerk als het op de markt wordt gezet goed uitgevoerd en gecontinueerd wordt. We pleiten voor een sterke opbouwwerkorganisatie met veel continuteit.

Jongerenbeleid:
De uitvoering van jongerenbeleid is een chaos. Jongeren worden aan hun lot overgelaten. Ze voelen zich buiten gesloten van deze maatschappij en ze voelen dat ze nergens bij horen. Ze hebben trots en willen aandacht en respect. Het bestuur was meer genteresseerd in het verbeteren van het imago van Zuidoost zonder zich verdiepen in de oorzaak van problemen en het vinden van een echte oplossing voor jongeren.
Het gaat veel geld naar gebouwen en naar de jongeren welzijnsorganisatie Swazoom. Swazoom heeft de afgelopen jaren niet goed gefunctioneerd. De ambitieuze programmering heeft men niet kunnen waarmaken. Dure gebouwen voor jongeren zijn beperkt open vanwege de kosten van beheer en het gebouw. Goedkope locaties kunnen langer open zijn zeker als die door vrijwilligers kunnen worden beheer. Daar zou meer op moeten worden ingezet. Verbetering is noodzakelijk. Faciliteiten moeten goedkoper zodat meer ruimte is om geplande activiteiten volledig uit te voeren. Het stadsdeel voert hlaas een andere koers, er wordt gekozen voor heel dure Community Center neer te zetten. Al het geld wordt daardoor opgeslokt zodat er onvoldoende overblijft voor de activiteiten. Het stadsdeel bezuinigt op buurthuizen en jongeren centra en er zijn en worden veel andere voorzieningen afgebroken. Een andere bezwaar met betrekking tot Community Center is dat etnische organisaties hun eigen locaties moeten opgeven. We vinden het niet gewenst dat daardoor de vrijheid en autonomie van deze organisaties wordt aangetast.
We onderstrepen de noodzaak van Tienermoederopvang en pleiten er voor dat de Tienermoederopvan de mogelijkheid krijgt voor het toewijzen van woonruimte voor noodgevallen. Er moet een grote inspanning worden gedaan om Tienermoeders toe te leiden naar school en werk.

Veiligheid:
In de afgelopen jaren is het flink misgegaan met de veiligheid. Mensen voelen zich op meerdere plekken in ons stadsdeel niet veilig meer, vooral in Holendrecht. In 2009 is het geweld gescaleerd met een groot aantal schietincidenten. Er werd door de coalitiepartijen gekozen voor het intensiveren van preventief fouilleren en meer toezicht door camera's. De SP begrijpt dat er soms noodverbanden moeten worden aangelegd maar die bieden geen oplossing voor de criminaliteit. Het is immers symptoom bestrijding waardoor het probleem zich verplaatst in plaats van dat het wordt opgelost. De SP kiest voor meer preventief en structurele oplossingen. We zijn voorstander van fysieke aanwezigheid van politieagenten en toezichthouders en meer investeren in mensen vooral in jongeren. Ze zijn onze toekomst.

Wonen:
Er zijn in de afgelopen bestuursperiode weer veel sociale huurwoningen gesloopt en verkocht terwijl de wachtlijst drastisch is toegenomen. De huren zijn in de afgelopen vier jaar weer gestegen met meer dan de inflatie. Dat bevordert de armoede. Dat vinden we een betreurenswaardige ontwikkeling.
De woonvisie stuit op veel weerstand. De SP is tegen huizenbouw aan de zuidoever van de Gaasperplas en in de parken.
De controle op bouwprojecten schiet te kort. Sommige projecten zijn niet op tijd klaar en de kwaliteit voldoet niet altijd aan de gestelde eisen. Met de Bijlmervernieuwing heeft het bestuur haar doel niet bereikt. Niet alleen zijn veel zittende bewoners weggejaagd. Maar door de tijdelijke afname van het bewonersaantal in enkele wijken hebben veel kleine ondernemers het moeilijk gehad om het hoofd boven water te houden. Zij hebben forse verlies opgelopen en hun omzet is gedaald. Het bestuur heeft deze ondernemers in de kou laten staan.

De visie van het bestuur is om dure woningen te bouwen zodat mensen van elders in Zuidoost komen wonen. Zo hoopt het bestuur dat de middenklasse in Zuidoost groeit. De SP vindt, dat een verkeerde benadering. Je kunt dit zien door de leegstand van de koopwoningen wat de Bijlmervernieuwing heeft opgeleverd. De SP pleit ervoor dat het stadsdeel de zittende bewoners meer perspectief biedt en de sociaal zwakkere groepen helpt zodat ze opschuiven naar de middenklasse. Ook multiprobleemgezienen raken de klus kwijt door het leger van hulpverleners zonder regie. Ze worden dus van de regen in drop geholpen. Wij pleiten ervoor dat er per gezin een functionaris wordt aangewezen die de beslissingen accordeert, knopen kan doorhakken en verantwoordelijk is voor het geheel aan maatregelen.

Noush Saranjam
SP-fractievoorzitter