Verkiezingsprogramma 2014-2018
2. Betaalbaar wonen voor iedereen
Amsterdam is een gemengde stad. De stad is al eeuwen toegankelijk voor iedereen. In het centrum en de buurten daaromheen staan sociale huurwoningen naast grachtenpanden. Dat er betaalbaar gewoond kan worden midden in een stad met zo’n allure zou gekoesterd moeten worden. Maar dat gebeurt niet. Vooral binnen de ring neemt het aantal mensen met lage inkomens rap af. Toch worden ook hier nog steeds sociale huurwoningen verkocht of omgezet naar dure huur. Zo krijg je een ongemengde stad met rijken op de mooie plekjes en armen aan de rafelranden. Dat wil de SP niet.
Volkshuisvesting is geen kwestie van vraag en aanbod, maar een kwestie van beschaving. De Amsterdamse volkshuisvesting werd een eeuw geleden opgezet om duizenden Amsterdammers een betaalbare woning te geven waar ze niet ziek werden van kou en schimmel. De noodzaak van toen ligt er nog steeds. De wachttijden voor sociale huurhuizen zijn nog altijd zo’n tien jaar. De vraag naar betaalbare woningen is enorm en aan die vraag voldoe je niet door huizen onbetaalbaar te maken voor de mensen voor wie ze juist gebouwd zijn. De komende vier jaar mag de sociale woningvoorraad per saldo niet afnemen. Daarnaast stelt de SP voor geen enkele sociale huurwoning te verkopen in buurten waarin ze relatief schaars zijn. Mensen met geld hebben de vrijheid om overal te gaan wonen, voor mensen met minder moet de overheid die mogelijkheid blijven bieden.
Tot die laatste groep hoort inmiddels ook een behoorlijke groep middeninkomens waar nauwelijks huizen voor zijn. Het gat tussen sociale huur en vrijesectorhuur is veel te groot. Voor minder dan 1000 euro per maand is nauwelijks een huurhuis te vinden. Dat kunnen ook de middeninkomens niet meer opbrengen en hierdoor stagneert de doorstroom uit sociale huurwoningen. Daar is maar één oplossing voor: bouwen. Amsterdam moet investeren in de bouw van woningen met huren tussen 600 en 1000 euro voor die middengroep. De ruimte is er. Op veel plekken in de stad liggen terreinen braak door afgeblazen bouwprojecten. De SP heeft er al voor gezorgd dat bouwers met zo’n grondpositie, die niet willen of kunnen bouwen, hun terreinen moeten teruggeven aan de gemeente zodat een ander aan de slag kan. Als we op die manier werken, houden we wonen in Amsterdam betaalbaar en zorgen we voor veel meer huisvesting.
Belangrijke pijlers voor het betaalbaar wonen zijn:
Welkom in Amsterdam: bouw woningen
- De gemeente gaat haar invloed aanwenden om bouwers aan het bouwen te krijgen. Door projectgebieden op te knippen, groeit de kans dat bouw van de grond komt en worden dure vertragingen voorkomen.
- De sloop van goede en betaalbare huizen wordt zoveel mogelijk voorkomen. Er wordt een slooplat opgesteld, om de sloop van sociale woningbouw tegen te gaan. Daarin staat onder andere, dat sloop pas dan kan plaatsvinden als de te slopen woningen aantoonbaar bouwtechnisch van slechte kwaliteit zijn, 70 procent van de oorspronkelijke bewoners heeft ingestemd met de sloopplannen en de wachtlijsten voor sociale huurwoningen door de sloop niet groeien. We streven ernaar dat in geval van sloop, oude bewoners kunnen terugkeren in de nieuwbouw. De gemeente gaat werk maken van het vele achterstallig onderhoud aan woningen in buurten van Amsterdam. Corporaties worden aangesproken op hun verplichting huizen goed te onderhouden. We streven ernaar de sloopbestemming ongedaan te maken in buurten waar de stadsvernieuwing stilstaat als gevolg van de crisis. Zo kan er weer echt geïnvesteerd worden in buurten.
Luister naar Amsterdammers: zet in op verhuur
- We gaan de woningnood in de stad bestrijden. De huidige voorraad sociale huurwoningen wordt beschermd. Omdat door ‘huurharmonisatie’ en verkoop het aantal sociale huurwoningen in de stad vermindert, wordt er bij elk nieuwbouwproject een aanzienlijk deel sociale huur gebouwd. Om de doorstroming te bevorderen worden woningen bijgebouwd voor de middeninkomens, maar ook voor jonge starters, ouderen en zorgbehoevenden.
- Corporatiewoningen die langer dan een half jaar te koop staan, gaan terug in de sociale verhuur.
- Leegstaande kantoren en ruimtes boven winkels worden indien mogelijk beschikbaar gesteld voor bewoning, bedrijfjes of broedplaatsen.
- Het toegestane aantal vergunningen voor verhuur van korte duur (short stay) gaat omlaag. Bovendien worden de regels strenger gehandhaafd om illegale verhuur en het onttrekken van woningen aan de woningvoorraad tegen te gaan.
- Steeds meer sociale huurwoningen worden te huur aangeboden voor 560 tot 681 euro per maand. Dat is voor mensen met lage inkomens zelfs met een huurtoeslag onbetaalbaar. Daarom zet de gemeente in op afspraken met de woningcorporaties dat deze alle sociale woningen voor maximaal 560 euro aanbieden aan mensen die afhankelijk zijn van huurtoeslag.
- Door het beleid van de kabinetten Rutte I en II om de huren op te trekken naar de “markthuren”, worden de huren voor mensen met lage en middeninkomens onbetaalbaar. Daarom zet Amsterdam zich actief in voor wijziging van het landelijk beleid:
- Afschaffen van de verhuurdersheffing, die leidt tot extra huurverhogingen en gebrek aan geld bij de corporaties voor renovaties en sociale nieuwbouw
- Optrekken van de inkomensgrens waarbij je nog een sociale huurwoning mag betrekken van 34 naar 44 duizend euro
- Het puntenstelsel (dat de hoogte van de huurprijs bepaalt) gaat gelden voor alle huurwoningen tot 1000 per maand. Hierdoor wordt de huur van deze woningen nog enigszins beperkt.
Behandel woningbezitters eerlijk: zorg voor goede woonrechten
- Het erfpachtstelsel wordt verbeterd. Het wordt duidelijker waar de hoogte van de erfpacht op gebaseerd wordt, rekeningen worden jaarlijks verstuurd.
- Door het enorme tekort aan kamers zijn veel jongeren de dupe van huisjesmelkers. De gemeente moet daarom serieus werk maken van het bijbouwen van betaalbare studenten- en jongerenhuisvesting. De aantasting van woonrechten door antikraak en tijdelijke huurcontracten wordt tegengegaan. Sociale huurwoningen worden niet omgezet in studenten- of jongerenhuisvesting met campuscontracten.
Zorg voor krachtige buurten: jaag mensen de buurt niet uit
- Gezinnen met kinderen die moeten verhuizen omdat ze de huur of hypotheek niet meer kunnen betalen, worden door de gemeente, de corporaties en de banken geholpen een huis in hun eigen buurt te vinden. Hierdoor hoeven de kinderen niet weg uit hun vertrouwde sociale omgeving met hun vriendjes, hun school en hun verenigingen.
- Bij renovaties hoeft er niet gekozen te worden voor de meest luxe vernieuwingen die vervolgens de huurprijs zullen opdrijven, zolang er maar sprake is van goede kwaliteit. Bewoners moeten bij grootschalige renovatie altijd de mogelijkheid krijgen terug te keren in hun buurt.