Verkiezingsprogramma 2022-2026
Hoofdstuk 12: Een veilige stad
Een veilige stad om in te wonen, te werken en te leven. Dat lukt gelukkig steeds beter, de veiligheid in de afgelopen 20 jaar is flink toegenomen. Onderzoek laat echter zien dat dat lang niet altijd geldt voor het gevoel van veiligheid. Amsterdammers uit de Wildemanbuurt in Osdorp of uit de K-buurt in de Bijlmer geven hun buurt een slecht rapportcijfer als het om veiligheid gaat. Investeren in buurten om preventief en waar nodig repressief criminaliteit te bestrijden én het gevoel van veiligheid te vergroten blijft dan ook hard nodig.
Voorkomen van criminaliteit is beter dan genezen. Daarom investeren we als socialisten in preventie en goede maatschappelijke omstandigheden voor iedereen. We trekken veel geld uit voor wijkagenten, jongerenwerk en goede reclassering. Op de lange termijn levert preventie meer op dan spierballentaal en repressie. Harde maatregelen schuwen we niet, maar beoordelen we altijd per geval op basis van noodzaak en resultaat.
Zo blijkt een maatregel als preventief fouilleren in de praktijk vaak helemaal niet efficiënt. De politie is er veel tijd en personeel aan kwijt en het levert per saldo vaak weinig in beslag genomen wapens op. Bovendien brengt preventief fouilleren het risico van etnisch profileren met zich mee. We gaan daarom terughoudend om met het inzetten van preventief fouilleren en geven de voorkeur aan zaken als ontwapeningscampagnes en inzamelingsacties.
Maak een speerpunt van het bestrijden van arbeidsuitbuiting
Veiligheid op het werk is van groot belang. Onveilige werkomstandigheden of, erger nog, arbeidsuitbuiting blijven vaak onderbelicht en krijgen niet de politieke aandacht die ze verdienen. Cijfers van het CBS laten zien dat in de bouw en de horeca relatief veel arbeidsongelukken plaatsvinden. En jaarlijks worden naar schatting duizenden mensen slachtoffer van arbeidsuitbuiting. Het gaat hierbij vaak om buitenlandse arbeidskrachten die in een kwetsbare en afhankelijke positie verkeren doordat paspoorten zijn afgepakt, ze veel te weinig betaald krijgen en in veel gevallen hun werkgever tegelijkertijd ook huisbaas is. Hun arbeidsomstandigheden zijn ronduit slecht en soms zelfs erbarmelijk te noemen.
Mede op aandringen van de SP heeft Amsterdam tegenwoordig actief beleid op het gebied van arbeidsuitbuiting. Om te voorkomen dat malafide werkgevers de dans ontspringen maken we het bestrijden van arbeidsuitbuiting en onveilige situaties op de werkvloer een speerpunt. Het meldpunt misstanden arbeidsuitbuiting maken we permanent. We zetten in op voorlichting en ondersteuning van arbeidsmigranten. Ook zorgen we met partijen als HVO-Querido voor opvang en nazorg. Verder nemen we maatregelen om de veiligheid voor deze groep arbeidskrachten te vergroten. Scheiding van bed en werk moet worden afgedwongen. Criminele netwerken van huisjesmelkers, koppelbazen en uitbuiters worden opgespoord en vervolgd. Als een (exploitatie)vergunning is verleend, wordt deze weer ingetrokken bij arbeidsuitbuiting of slecht werkgeverschap.
Investeer in wijkagenten en veilige buurten
Bezuinigingen van achtereenvolgende VVD-kabinetten hebben ervoor gezorgd dat Amsterdam inmiddels meer dan 500 agenten tekortkomt. Doordat de politie moet woekeren met schaarse personele middelen hebben agenten steeds minder tijd om de wijk in te gaan.
Dit is een slechte zaak. Zichtbare wijkagenten die bekend zijn in de buurt zijn samen met betrokken bewoners de beste manier om een buurt veilig te houden. We dringen daarom in Den Haag aan op meer wijkagenten en snijden lokaal zoveel mogelijk bureaucratie en bureauwerk weg, zodat agenten tijd hebben en houden om de wijk in te gaan.
Maatregelen als het uitrusten van boa’s met een wapenstok of de inzet van particuliere beveiligers zijn noodgrepen die het tekort aan politie pijnlijk bloot leggen. Boa’s moeten niet worden opgezadeld met taken die de verantwoordelijkheid zijn van de politie. Dat vergroot de onveiligheid van deze professionals, die belangrijk werk doen in de frontlinie. Het primaat en de verantwoordelijkheid om de veiligheid te waarborgen en te handhaven ligt bij de politie en niet bij handhavers. De inzet van particuliere beveiligers moet tot een minimum worden beperkt.
Investeer in buurt en jongerenwerk voor sociale veiligheid
Na invoering van de avondklok als coronamaatregel braken op veel plekken rellen uit. Op andere plekken bleven deze rellen en ongeregeldheden na tussenkomst van buurtbewoners en jongerenwerkers juist uit. Zo wisten buurtbewoners onder het motto ‘Protect the Bims’ met succes te voorkomen dat er in de Bijlmer ‘avondklokrellen’ uitbraken. Deze en andere voorbeelden laten zien dat een veilige buurt vooral wordt gemaakt door bewoners.
We vergroten de sociale veiligheid vooral door te investeren in het onderlinge contact en voorzieningen als buurt- en jongerenwerk. Het is een mooie stap dat onder dit stadsbestuur ontwikkelbuurten als Reigersbos, Venserpolder en de K-buurt een nieuw jongerencentrum krijgen. Maar alleen een nieuw gebouw openen is niet genoeg. We investeren ook in jongerenwerkers zodat de jongerencentra een goede programmering kunnen draaien. Succesvolle en actieve buurtnetwerken zoals Hart voor de K-Buurt zijn het cement voor wijken. Zij dienen structureel voldoende geld en middelen te ontvangen.
Pak drugscriminaliteit en ondermijning aan
De (drugs)criminaliteit is een veelkoppig monster met tentakels die ver reiken. Zo wordt in het vastgoed en in souvenirwinkels veel geld witgewassen. Kwetsbare jongeren worden geronseld door drugscriminelen. Er is niet één panklare oplossing voor het aanpakken van de drugscriminaliteit in de stad. De problemen zijn ook niet van vandaag of morgen opgelost. Voor het succesvol bestrijden van deze criminaliteit is het belangrijk om structureel voldoende politie en financiële recherche vrij te maken.
We investeren in expertise en geven politie en justitie de tijd om resultaat te boeken. De afgelopen jaren hebben er te veel wisselingen plaatsgevonden met verschillende projecten die steeds van korte duur waren en snel werden opgevolgd door een volgend initiatief.
We maken een speerpunt van het bestrijden van witwassen. De wildgroei aan onderhandse leningen en crimineel geld in de horeca moet worden gestopt. Wanneer niet duidelijk is waar het geld vandaan komt dan wordt er geen horecavergunning verstrekt. Alle stadsdelen moeten hierbij dezelfde procedures en regels gaan volgen. Stadsdelen krijgen hiervoor voldoende middelen en ambtenaren worden hiervoor opgeleid.
We doorbreken de monocultuur in de binnenstad. We maken de binnenstad weer leefbaar door het lokale MKB met voorrang te huisvesten in panden van de N.V. Zeedijk en Stadsgoed N.V. en verkiezen woningen boven souvenirwinkels. Als dat nodig is kopen we strategisch panden op in de binnenstad om dit proces te versnellen.
We maken jongeren in kwetsbare wijken weerbaarder. We investeren in baankansen, onderwijs en jongerenwerk. We ondersteunen initiatieven uit de buurt zoals de Stop the Violence marsen of de Zuidoost Safety Movement.
Technologie en de ‘slimme stad’: Op steeds meer plekken in de stad hangen camera’s en andere vormen van technologie zoals sensoren.
Er is ook steeds meer mogelijk. Van het herkennen van gezichten tot het monitoren van drukte en bezoekersstromen. De privacy van Amsterdammers moet beter worden beschermd. We stoppen daarom met het gebruik van gezichtsherkenning en gelaatsvergelijkingstechnieken.
Onbegrepen gedrag: Voor mensen in psychische nood die een gevaar vormen voor zichzelf en hun omgeving of andere vormen van onbegrepen gedrag vertonen is inzet van de politie niet altijd gewenst. We zetten daarom sterk in op het inschakelen van zorgprofessionals zoals psychiatrisch verpleegkundigen voor dergelijke gevallen.
Huiselijk geweld en kindermishandeling: Huiselijk geweld en kindermishandeling zijn een groot probleem. Bestrijding hiervan krijgt prioriteit. Dit doen we onder andere door voldoende geld en personeel vrij te maken voor instanties als Veilig Thuis en Centrum voor Seksueel Geweld.
