Verkiezingsprogramma 2022-2026
Hoofdstuk 7: Energie van en met de mensen
Overschakelen naar duurzame en schone energie is hard nodig om de klimaatverandering en de opwarming van de aarde een halt toe te roepen. Ambitieuze plannen om in Amsterdam fossiele brandstoffen te vervangen door duurzame en schone energie kunnen daarom op steun van de SP rekenen.
De overgang naar duurzame energie moet voor iedereen haalbaar en betaalbaar zijn. Het is een groot probleem dat voor veel Amsterdammers de energierekening nú al niet meer te betalen is. In de stadsdelen Noord, Nieuw-West en Zuidoost komt veel energie-armoede voor. In buurten als Holendrecht, Reigersbos, De IJplein/Vogelbuurt en Slotervaart zijn mensen vaak meer dan 10% van hun inkomen kwijt aan energielasten. Daarom is het hard nodig om de woningen van deze Amsterdammers – vaak gaat het om corporatiewoningen – op te knappen en goed te isoleren. Pas als er sprake is van goede isolatie kan er gezocht worden naar een aardgasvrij alternatief zoals een warmtenet en stadsverwarming.
Een andere manier om energie-armoede te bestrijden is het collectief inkopen van schone energie voor mensen met een kleine beurs. Amsterdam gaat daarom (eventueel samen met andere grote steden als Rotterdam en Den Haag) collectief energie inkopen.
In de strijd tegen klimaatverandering zijn windmolens hard nodig. Het Westelijk Havengebied is als industriegebied prima geschikt om (nieuwe) windmolens te plaatsen. In natuurgebieden worden geen windmolens geplaatst. Bij de beslissing over plaatsing doen we geen enkele concessie op volksgezondheid. Windmolens worden niet geplaatst in de buurt van woningen. We hanteren daarbij ruime veiligheidsmarges. De gevolgen van geluidsoverlast en slagschaduw voor mensen moet veel beter in kaart zijn gebracht.
Energie van en met de mensen: Gemeentelijk Energiebedrijf en energiecoöperaties
Energie en warmte zijn een eerste levensbehoefte. Het opwekken en leveren van energie hoort daarom niet thuis bij private partijen die zoveel mogelijk winst willen maken. Marktwerking leidt tot een torenhoge energierekening en energie-armoede. We brengen de energievoorziening daarom terug in publieke handen met de oprichting een gemeentelijk energiebedrijf.
De zon en de wind zijn van ons allemaal. De opbrengsten van wind- en zonne-energie zijn daarom ook van ons allemaal. De onlangs bekend geworden verkoop van de groene stroom van 35 windmolens in de Noordzee aan multinational Amazon laat vooral zien hoe het niet moet. De groene stroom verdwijnt naar Amazon en de aandeelhouders van de verkopende partijen Shell en Eneco gaan er met de winst vandoor. Het is waanzin dat bedrijven en aandeelhouders die roofbouw plegen op onze planeet op deze manier winst opstrijken.
Daarom organiseren we het opwekken van windenergie en zonne-energie via lokale energiecoöperaties. Dit zijn verenigingen waarvan alle Amsterdammers lid kunnen worden. Om te voorkomen dat marktpartijen er alsnog met de schone energie en de winst vandoor gaan is lidmaatschap van een energiecoöperatie wel overdraagbaar aan een buurtgenoot of andere Amsterdammer, maar niet vrij verhandelbaar op de markt. Op deze manier houden we de volledige zeggenschap en het eigendom van de windmolens en zonneparken of -panelen in lokale handen. Bij eventuele plaatsing van windmolens en zonnepanelen moeten bewoners altijd meedelen in de winst.
Klimaatrechtvaardigheid: Bestrijd energie-armoede door huizen te isoleren
De SP geeft prioriteit aan energiebesparing. Er zijn in Amsterdam nog zeer veel slecht tot matig geïsoleerde huurwoningen. De gemeente moet in overleg met de woningcorporaties een bouwstroom op gang brengen om al hun woningen voor 2030 optimaal te isoleren. Met als randvoorwaarde dat het voor de bewoners niet alleen meer woongenot, maar ook lagere woonlasten (huur plus energiekosten) oplevert. De huizen in ontwikkelbuurten worden het eerst verbeterd, want daar wonen de meeste mensen met een laag inkomen en een hoge energierekening.
Geef mbo-studenten garantie op klimaatbaan
De komende decennia gaat Amsterdam honderdduizenden woningen verduurzamen. Hiervoor zijn tientallen miljoenen beschikbaar gemaakt via een Klimaatfonds en Duurzaamheidsfonds. Amsterdam moet de investering van deze miljoenen gaan koppelen aan een baangarantie voor mbo-studenten die een opleiding volgen in de bouw, elektro- en installatietechniek. Samen met energiebedrijf Alliander, onderwijsinstellingen en andere betrokkenen maakt de gemeente harde afspraken over baangaranties voor mbo-studenten.
Daken verplicht gebruiken voor zonne-energie of groen
We moeten daken meer gaan zien als ruimte die kan bijdragen aan het algemeen belang. De gemeente bevordert dat er op grote schaal zonnepanelen of groen op daken worden aangelegd. Van belang is dat de Rijksoverheid hiervoor voldoende subsidie blijft geven. Als er nieuwe wetgeving komt die het mogelijk maakt eigenaren van gebouwen te verplichten om zonnepanelen of groen op het dak aan te brengen, dan maakt de gemeente daar zo nodig gebruik van.
Het AEB in publieke handen en verduurzamen van de haven: We brengen het afvalenergiebedrijf stapsgewijs terug in publieke handen van de gemeente. Samen met de havenbedrijven ontwikkelen we een stoomnet rond de afvalverbrander zodat bedrijven grotendeels van het gas af kunnen en brengen daarmee de CO2 uitstoot flink terug.
Bestrijd energie-armoede: Naast isolatie bestrijden we energie-armoede met energiecoaches en bespaarpakketten waar mensen gratis energiebesparende zaken als brievenbusborstels, waterbesparende douches en radiatorfolie kunnen krijgen.
Actieplan Schone Lucht: De lucht in Amsterdam is nog veel te vuil. In de hele stad komtmeer fijnstof voor dan de norm van Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Langs veel wegen overtreft ook de uitstoot van stikstofdioxide die norm. Daarom blijven we vaart maken met actieplan Schone Lucht. Er wordt zo snel mogelijk toegewerkt naar uitstootvrij verkeer in Amsterdam.
Vanaf 2025 mogen alleen elektrische brom- en snorfietsen in de bebouwde kom rijden. Vracht- en bestelwagens, bussen en taxi’s mogen alleen binnen de Ring A10 als ze uitstootvrij zijn. Dat geldt ook voor alle vaartuigen.
Vanaf 2030 is de hele bebouwde kom van Amsterdam uitstootvrij voor alle soorten verkeer, dus ook voor personenauto’s en motoren.
Verbod op grote cruiseschepen: De vervuilende uitstoot van grote cruiseschepen is gigantisch. De uitstoot van één cruiseschip is te vergelijken met tienduizenden auto’s. Daarom volgen we het voorbeeld van Venetië en verbieden we grote cruiseschepen in de haven van Amsterdam.
Generatorverbod voor schepen: Gaat gelden in de hele haven. Alle schepen moeten gebruikmaken van duurzaam opgewekte walstroom. Samen met de provincie werkt Amsterdam aan de uitbreiding van walstroom.
Open haarden en houtkachels gaan we tegen: Een open haard of houtkachel is gezellig, maar zorgt voor veel luchtverontreiniging (CO2 en ultrafijnstof). Vooral buurtgenoten met longziekten, ouderen en kinderen hebben daar veel last van. Daarom wendt de gemeente al haar mogelijkheden aan om het gebruik van open haarden en houtkachels tegen te gaan.
Actieplan tegen geluidhinder: In de stad is er veel geluidsoverlast. De geluidhinder van het gemotoriseerd verkeer kan worden teruggedrongen. In hele stad wordt de maximumsnelheid 30 kilometer per uur, op de hele ringweg A10 80 kilometer per uur. Helaas zijn er motorrijders die er lol in hebben de geluidsgrenzen te doorbreken. Daartegen wordt streng opgetreden. Er zijn experimenten met ‘lawaaipalen’. Bij gebleken succes worden ze op zoveel mogelijk plekken neergezet.
Duurzaam bouwen: Voor nieuwbouw van woningen en andere gebouwen geldt als ondergrens dat ze nagenoeg energieneutraal zijn. Er wordt bij voorkeur hout in plaats van beton gebruikt, omdat dat veel minder CO2 uitstoot geeft.
We gaan verharding en verstening tegen: Door de opwarming van de aarde krijgt Amsterdam steeds vaker te maken met hevige regenval. Daarom is het nodig het waterbergend oppervlak te vergroten. In de openbare ruimte wordt verharding vervangen door groen. Ook voor particuliere tuinen wordt in samenwerking met de woningeigenaren geregeld dat slechts een klein deel verhard mag zijn. Bij gronduitgifte aan bedrijven wordt vastgelegd dat slechts een klein deel van de niet bebouwde ruimte verhard mag worden. Ook parkeerterreinen hoeven niet verhard te worden.
Duurzame omslag in de haven: We moeten af van de enorme bulkoverslag van kolen en andere fossiele brandstoffen in de haven. We zetten ons als 100% eigenaar van het havenbedrijf volop in voor een omslag naar duurzame goederen.
Geen biomassacentrale in Diemen: Het opwekken van energie uit biomassa draagt niet bij aan het oplossen van de klimaatproblemen.
Geen nieuwe datacenters in Amsterdam: Er komen geen nieuwe datacenters bij in Amsterdam.
