Amsterdam

Er is een schreeuwend tekort aan (betaalbare) woningen. Ik denk dat ongeveer elke Amsterdammer dat herkent en dit erg zorgelijk vindt. In Amsterdam zit de nieuwbouw al vanaf 2014 op een recordniveau, maar het tekort aan woningen blijft immens. Er zijn nog veel meer woningen nodig, en omdat ook de Tweede Kamer dit probleem ziet, werd er donderdag een motie aangenomen van VVD en CDA waarin de minister werd opgeroepen om een plan voor de korte en middellange termijn te maken om veel woningen bijgebouwd te krijgen.

Het duurde slechts een dag en toen kwam het antwoord al. Maanden was uitgekeken naar het rapport over de investeringsmogelijkheden van corporaties. Corporaties die vrijwel onmisbaar zijn om in gebiedsontwikkelingen te zorgen dat er ook betaalbare woningen komen en die bovendien ook in crises zouden moeten kunnen blijven doorbouwen. Het rapport gaf aan dat de corporaties de komende paar jaar nog kunnen bouwen, maar over 5 tot 15 jaar (afhankelijk van de regio) niet meer substantieel kunnen investeren. Over 15 jaar komen de corporaties ongeveer 30 miljard euro tekort om de gewenste verduurzaming en woningbouw te kunnen realiseren.

Een rapport waarmee duidelijk is dat er een rem op de nieuwbouw is gezet. Want hoeveel woningen er dit jaar of volgend jaar gebouwd worden, is door een gemeente nauwelijks te beïnvloeden. De plannen voor de latere jaren die maken we nu. En het rapport dat onder verantwoordelijkheid van de minister werd uitgevoerd stelt dat we moeten stoppen met het maken van nieuwe woningbouwplannen, want het geld van de corporaties is op.

Aangespoord door de recent aangenomen Kamermotie zal de regering wel snel in actie komen, verwacht je dan. Het rapport schetst ook duidelijk dat er drie keuzes zijn: de woningbouwaantallen verlagen, de huren verhogen of de corporatiebelasting verminderen. Nu is al is er een wooncrisis met een schreeuwend tekort aan betaalbare woningen. Minder bouwen is dan ook echt niet uitlegbaar en ook strijdig met de recente uitspraak van de meerderheid van de Tweede Kamer. Ondertussen heeft de Eerste Kamer – net als vele huurders - al aangegeven dat de huren niet nog verder dienen te stijgen. Er is dus eigenlijk maar 1 keuze: corporaties minder belasting laten betalen, zodat ze meer kunnen investeren. Deze conclusie is nu te trekken, daarvoor hoeven we helemaal niet te wachten op verkiezingen.

In deze tijd is het enorm helder geworden dat betaalbare woningen hard nodig zijn. Voor een ieder die een woning zoekt en geen hele dikke portemonnee heeft, is er nu een groot probleem. En dan praten we niet alleen over mensen met een laag inkomen, maar ook over de middeninkomens en de mensen met onzekere contracten. De roep om betaalbaarheid is dan ook luid, en vanuit alle politieke hoeken. Door nu de rem te zetten op juist de betaalbare nieuwbouw, zullen zowel mensen met een laag inkomen als een middeninkomen nog verder in de verdrukking komen. Zo doof en blind kan men toch niet blijven voor deze maatschappelijke nood? Dan stel je besluiten niet uit, maar toon je daadkracht.

En laat dat bedrag van 30 miljard dat corporaties in 15 jaar tekort komen, nou ongeveer precies het bedrag zijn dat de corporaties tot die tijd nog aan verhuurderheffing moeten betalen (ongeveer 2 miljard per jaar). Het afschaffen van de verhuurderheffing maakt nieuwbouw weer mogelijk en voorkomt dat het tekort aan woningen blijft bestaan. Ieder jaar uitstel van deze keuze, zorgt voor een financieel probleem en dus minder woningen. De oproep vanuit de samenleving en de volksvertegenwoordiging is nu zo helder als maar wat: haal de rem van de nieuwbouw. Stop nu met de verhuurderheffing, en niet pas in 2022 (eerste begrotingsjaar na de volgende verkiezingen). Leg nu niet de planvorming minstens 2 jaar stil, maar ga ‘bouwen, bouwen, bouwen’.